69در زمينۀ حج انجام دهد، كه همين «كتاب درر الفرائد المنظمه فى أخبار الحاج و طريق مكة المعظمه» است. اين كتاب ويژۀ اخبار حج است. گرچه به مطالبى نيز به صورت حاشيهاى، و همچنين مطالبى در بارۀ تاريخ مصر، به خصوص واليان اين ديار پس از روى كار آمدن عثمانيان دارد كه بسيار مغتنم است.
مطالب اين كتاب نيز، مانند تواريخ ديگر، آن مقدار كه مربوط به زمان خودِ مؤلف و مشاهدات اوست، ارزش زيادى دارد. در واقع حوادث مربوط به حج در دهههاى ميانى قرن دهم، بسيار مفصلتر از بخشهاى ديگر است و دليلش هم معاصر بودن مؤلف با اين تحولات مىباشد.
البته نگارش در بارۀ حج، راههاى حج، حوادث مكه و مدينه، كه غالبا مربوط به حج است، پيشينۀ ديرينه دارد. آثار فراوانى در اين زمينه نوشته شده كه بسيارى از آنها مورد استفادۀ همين مؤلف در اين كتاب است. اما آن آثار هر كدام به موضوعى خاص؛ مثلاً راهها، يا شاهانى كه حج به جاى آوردهاند، يا اخبار مكه اختصاص داشته است؛ اما آنچه در اين كتاب جالب است، توجه به موضوع حج به صورت يك كل يا به عبارتى بررسى تمامى ابعاد آن، به صورت يك كار دايرة المعارفى و البته در قالب موضوعى است. نگاهى به عناوين اصلى كتاب، بهخوبى نشان مى دهد كه هدف مؤلف نوشتن كتابى دايرة المعارفى در بارۀ حج، با زاويۀ ديد تاريخى است. بيان نظام حجگزارى در دورهاى كه حج و ديوان حج يكى از گستردهترين سيستمهاى ادارى را داشت، از ويژگىهاى مهم اين كتاب و برگرفته از تجربههاى شخصى وى در كنار پدرش مىباشد. بيان اصطلاحات ادارى مربوط به حج، كه بسيارى هم برگرفته از كلمات فارسى است و از طريق تركهاى مملوكى به نواحى مصر و شامات رفته، با دقت و مبسوط بيان شده است. برخى از نمونهها: مَهتار طشت خانه، مَهتار فراش خانه، مهتار ركاب خاناه، ارمغانات، حوائج خاناه، و بسيارى ديگر.
چاپ كتاب به هيچ روى در شأن موضوع و حجم اطلاعات آن نيست. وجود اغلاط فراوان، ناخوانىها و بدخوانىهاى گسترده، نداشتن فهرست اعلام و اماكن و بسيارى از دشوارىهاى ديگر، امورى است كه مىطلبد اين كتاب يك بار ديگر با تصحيح عالى، به وسيلۀ چند متخصص كه با تاريخ و جغرافى، در ابعاد وسيع آشنايى داشته باشند، عرضه شود.