21اشاره مى‌شود:
- پيام رسانى و تبليغ حضرت على عليه السلام در سرزمين منا، در ضمن تلاوت آيات برائت.
- تبليغ امام حسين عليه السلام در موسم حج، براى بيان رسالت خود و اوضاع سياسى جامعه و وضعيت يزيدبن معاويه، كه براى تحقّق اين هدف، چند ماه در مكه توقف كرد تا حجاج از سراسر دنيا در موسم حج گِرد هم آيند.
- تبليغ امام صادق عليه السلام در عرفات، در ميان انبوه جمعيت، كه با صداى بلند رو به هر طرف نمود و در هر بار سه مرتبه مى‌فرمود: «اى مردم، رهبر شما پيامبر خدا، بعد حضرت على، سپس امام حسن و امام حسين و امام سجاد و امام باقر و فعلاً من هستم. پس از من سؤال كنيد.» 1- امام صادق عليه السلام در موسم حج خيمه‌اى مى‌افراشتند و دانشمندان آن روز به حضورش مى‌رسيدند و شيوۀ مبارزه با مفاسد فكرى و اعتقادى را مى‌آموختند. در مقابل، مسلمانان و علما هم در ايام اختناق، اين فرصت‌ها را مغتنم شمرده، در موسم حج شركت مى‌كردند و از محضر ائمه عليهم السلام بهره مى‌بردند. گواه روشن آن، مباحثات عقيدتى و فقهى ائمه عليهم السلام و صحابه و تابعين و علما در موسم حج است كه به افتا، تدريس و مناظره مى‌پرداختند.
پيام‌هاى حضرت امام خمينى قدس سره، مقام معظم رهبرى - مدّظله - در هر سال، به حجاج بيت‌اللّٰه الحرام نيز در همين راستا است.
بنابراين، ايام حج، فرصت بسيار مناسب و استثنايى براى تبليغ و نشر فرهنگ اصيل اسلام در ميان قشر وسيع و قابل توجهى از مسلمانان است؛ هم تبليغ گفتارى و هم بررسى مسائل مختلف اسلامى به وسيلۀ برجسته‌ترين افراد از نظر علم و تقوى، و هم مبارزه با ريشه‌هاى فرهنگ استعمارى وخنثى نمودن هرگونه توطئه ونقشه‌هاى شوم بر ضدّ اسلام ناب محمدى صلى الله عليه و آله است. همچنانكه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در جريان فتح مكه و حَجّةالوداع، فرهنگ جاهليت را در گفتار و رفتار ريشه كن كرد.
نكتۀ ديگرى كه در بُعد فرهنگى حج نمايان است، مسألۀ پيام رسانى است. حاجى و زائر خانۀ خدا، علاوه بر اين‌كه معارف اصيل اسلام و آيات روشن الهى را مشاهده و پيام را دريافت مى‌كند، 2بايد اين پيام را به عنوان «ره‌توشۀ حج» با خود به همراه برده و در محيط و شهر و آبادى خود نشر دهد؛ چه اين‌كه پيامبرخدا صلى الله عليه و آله در حَجّةالوداع خطاب به مردم فرمود:
«بايد اين مطالب و معارف را حاضران به آنان كه حضور ندارند و غايب‌اند، انتقال دهند.