70
سيره و رفتار مسالمت‌آميز پيامبر اعظم صلى الله عليه و آله
با غير مسلمانان
سيرۀ عملى
«سيره» در لغت، به معناى سنّت، روش، مذهب، هيأت، حالت، طريقه و مانند اين‌ها است و نيز مى‌توان آن را نوع و سبك رفتار معنا كرد. 1مورّخانى كه در شرح حال پيامبر خدا صلى الله عليه و آله كتاب نوشته‌اند، عنوان نوشتۀ خود را «سيرة النبى» گذاشته‌اند و شايد نخستين رشتۀ تاريخى، كه مورد توجه مسلمانان قرار گرفت، همين «علم السيره» باشد. به نظر مى‌رسد آن‌ها مى‌خواستند سبك و رفتار يا رفتارشناسى پيامبر را بيان كنند، اما به صرف رفتار قناعت كردند. 2قرآن كريم، پيامبر صلى الله عليه و آله را «اسوۀ حسنه» معرفى مى‌كند:
لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللّٰهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللّٰهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللّٰهَ كَثِيراً 3
«همانا پيامبر خدا براى شما نمونۀ نيكويى است، براى هر كس كه اميد به خدا و روز جزا دارد و بسيار ياد خدا مى‌كند.»
از نظر اسلام، پيامبر صلى الله عليه و آله الگويى براى پيروى عملى است. نمونه‌اى كه روش‌هاى عملى او در همۀ شؤون فردى، اجتماعى، سياسى، فرهنگى و روابط بين الملل قابل دستيابى و پيروى براى مسلمانان است و از آنجا كه اسلام آخرين دين الهى است؛ لازم است، امت مسلمان نمونه‌اى تمام عيار و