67موضوع متحمل شده‌اند، بخواهد فتوا بدهد.
آرى، شناخت عميق و درست موضوع، اول شرطِ فتوا دربارۀ آن موضوع است.
بارى، در عصر حضور، حدود دويست سال ائمۀ معصوم عليهم السلام و اصحاب بزرگوارشان با اهل سنّت حج گزاردند و حتى يك مورد هم نقل نشده كه در وقوف عرفات و مناسك بعدى حج، با آنان همراهى نكرده باشند. و اين احتمال هم كه در تمام اين مدت با اهل سنت و امير الحاجّ آنان در رؤيت هلال متّفق القول بودند، بسيار بعيد است. در آن روزگار حاكمان همواره اميرالحاج نصب مى‌كردند و مردم در همۀ مواقف پيرو آنان بودند و مسعودى در «مروج الذهب» اميرالحاج‌هاى سال هشتم هجرت تا سال سيصد و سى و پنج را، در بابى مخصوص نام برده است. 1به عكس، نه تنها عدم همراهى ائمه عليهم السلام و اصحاب با عامه و امير الحاج آنها نقل نشده، بلكه معصوم عليه السلام در روايتى به متابعت آنها دستور داده‌اند؛ چنانكه در روايت ابى‌الجارود آمده است:
«سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عليه السلام أَنَّا شَكَكْنَا سَنَةً فِي عَامٍ مِنْ تِلْكَ الْأَعْوَامِ فِي الْأَضْحَى فَلَمَّا دَخَلْتُ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام وَ كَانَ بَعْضُ أَصْحَابِنَا يُضَحِّي، فَقَالَ عليه السلام:
«الْفِطْرُ يَوْمُ يُفْطِرُ النَّاسُ، وَ الْأَضْحَى يَوْمُ يُضَحِّي النَّاسُ، وَ الصَّوْمُ يَوْمُ يَصُومُ النَّاسُ» . 2در اين حديث شريف، امام عليه السلام ميان علم به خلاف و عدم آن، و تمكّن از عمل به وظيفه، بدون خوف و تقيه و عدم آن، تفصيل نداده‌اند.
همچنين اهل سنت از عايشه و ابو هريره از پيامبرخدا صلى الله عليه و آله - به ترتيب - نقل كرده‌اند:
- «الْفِطْرُ يَوْمُ يُفْطِرُ النَّاسُ، وَ الْأَضْحَى يَوْمُ يُضَحِّي النَّاسُ. . .» . 3- «الصَّوْمُ يَوْمُ تَصُومُونَ، وَ الْفِطْرُ يَوْمُ تُفْطِرُونَ، وَ الْأَضْحَى يَوْمُ تَضُحُّونَ» . 4ترمذى در تفسير حديث اخير گفته است:
«فسّر بعض أهل العلم هذا الحديث،