32ندارد. و هرگاه شائبۀ ريا، ترس از تفسيق مردم، خوف‌ازفقر (ى كه شايع شده باشد) كه هركس حج را ترك كند بدان گرفتار شود، قصد تجارت يا هدف ديگرى در آن‌مد نظر باشد، شخص از دايرۀ اخلاص خارج‌شده‌ومانعى‌در راه رسيدن به هدف مورد نظر خواهد بود. و كسى كه به خاطر چنان پندارهاى ضعيفى دشوارى‌هاى فراوان حج را تحمل كند، جز ضرر و خسارت بر آن مترتب نخواهد شد.
2 - توبۀ حقيقى
توبۀ خالص، ردّ مظالم و بريدن علاقه‌اى كه موجب مى‌شود آدمى به غير خدا متوجه گردد، از آداب ديگرِ حج است. اين ادب از آن جهت ضرورت دارد كه زائر بيت‌اللّٰه الحرام قلبش را متوجه تعالى كند، گويا از اين سفر باز نخواهد گشت و وصيتش را براى همسر و فرزندانش بنويسد و براى سفر آخرت آماده شود و هنگام تهيۀ اسباب و مقدمات اين سفر و قطع دلبستگى‌هايش به ياد تهيۀ مقدمات سفر آخرت و قطع علايق دنيوى براى آن باشد. چقدر اين سفر با سفر آخرت تشابه دارد و بدان نزديك است!
3 - تعظيم خانۀ خدا
قدر و منزلت خانۀ خدا و پروردگار كعبه را بزرگ دارد و بداند كه اگر خانواده و وطنش را ترك مى‌كند، به منظور امر مهم زيارت خانۀ خداست كه شباهتى به سفرهاى دنيوى ندارد. از اين رو، بايد متوجه باشد كه در پى چيست؟ و اينكه با زيارت خانۀ خدا، در حقيقت به زيارت ملك الملوك مى‌رود تا به اوج آرزويش برسدوباتوجه‌به مولايش سعادتمند شود.
4 - تخليۀ دل
در اين سفر، از آنچه كه قلبش را در ميان راه يا در مقصد به خود مشغول مى‌كند - مانند معامله و امثال آن - خالى كند تا همۀ همتش براى خدا و همۀ حركات و سكنات قلبش به ياد او و تعظيم شعائر او باشد.
5 - انفاق در راه خدا
زاد و توشۀ سفر حاجى حلال باشد و از خرج كردن و بخشش و انفاق نمودن، ابايى نداشته باشد؛ زيرا انفاق مال در سفر حج، انفاق در راه خداست و يك درهم آن با هفتصد درهم انفاق در مكان‌ها و زمان‌هاى ديگر برابرى مى‌كند.