57
در هم شكستن بت ها و حاكميت اسلام
على رغم اين كه مسلمانان و مشركان در حديبيه قرار داد بسته بودند كه تا ده سال ميان آنان صلح برقرار شود كه به موجب يكى از مواد آن، تعرض به هر يك از طرفين و قبايل متحد با هر كدام ممنوع است، اما مشركان مكه با زير پا نهادن اين تعهد، برخى از قبايل متحد با مسلمانان را مورد تعرض قرار دادند و عملاً پيمان شكنى نمودند و همين امر موجب شد كه رسول خدا صلى الله عليه و آله با اجتماعى عظيم و با هدف فتح مكه عازم اين شهر شد.
اين سفر مهمترين و تعيين كننده‌ترين مقطع تاريخ حيات اسلام است. مقطعى كه به دنبال آن مردم گروه گروه به اسلام گرويدند و سورۀ مباركۀ نصر به همين مناسبت نازل شد. 1اين سفر گرچه در موسم حج نبود و براى برگزارى موسم حج انجام نشد، اما چون برپايى فريضۀ واقعى حج بر فتح مكه و تطهير آن از لوث بت ها و بت پرستى‌ها بود، و از اين جهت كه زمينۀ برگزارى حج ابراهيمى - محمدى صلى الله عليه و آله را در سال‌هاى بعد فراهم كرد، حائز اهميت بود. آزادى خانۀ خدا از شرك و بت پرستى و حاكميت اسلام بر اين سرزمين هدف مهمى بود كه در اين سفر تأمين شد.
با آنكه حجى به جا آورده نشد، اما به لحاظ اجتماع عظيم مسلمانان بسان اجتماع بزرگ حج، فرصتى را براى پيامبر فراهم كرد تا از آن بهره‌بردارى كافى به عمل آورد.
مهمترين دستاورد اين سفر برچيده شدن بساط بت پرستى از پايگاه وحى بود.
پيامبر بت پرستى را خرافه و گمراهى مى‌دانست نه عقيده‌اى كه بر پايه تحقيق و آزادگى كسب شده باشد. او همچون ابراهيم بتها را شكست و خانۀ كعبه را از لوث بتها پاك كرد. وارد خانه شد و خداوند را براى تحقق وعده‌هايش، يارى مسلمانان و شكست دشمنانش سپاس گفت.
«اَلْحَمْدُ للّٰهِ‌ِ الَّذِي صَدَقَ وَعْدَهُ وَ نَصَرَ عَبْدَهُ وَ هَزَمَ اْلأَحْزٰابَ وَحْدَهُ» .
پيامبر با شكستن بتها نشان داد كه نمى‌تواند «اسارت عقل و انديشه» و «وابستگى قلب و روح» انسان به خرافات را تحمل كند و به رسميت بشناسد. پيامبر به وضوح مى‌ديد كه زورمداران و فريبكاران با بساط بت پرستى و خرافات به استحمار و استعمار توده‌هاى مردم پرداخته، بر گردۀ آنان سوار شده و رياست مى‌كنند. براى نجات