69به همگى تعارفات بدهد، از هر نفر شتر سوار به عنوان اخوّه، مبلغ پانزده تومان تخميناً مى‌گيرد.» 1قرار بر آن مى‌بود تا چيزى از حجاج پياده نگيرند، اما به گزارش همين زائر، بر اينان نيز سخت‌گيرى زيادى مى‌شده و همين امير جبل «در هر منزل جمعى از پيادگان را. . .
مى‌طلبيد و حكم مى‌داد چند نفر از اعراب اشدّ كفراً و نفاقاً با چماق‌هاى قوى بر سر هر نفر مى‌ريختند و آن مظلوم را بى‌محابا آن قدر مى‌زدند كه گاه مى‌مرد، و آنچه ممكن بود از درهم و دينار وصول مى‌كردند و حاجى جواد حمله‌دار، پسر حاجى عابد، تبعۀ دولت ايران در زير چماق محمد اين سال شهيد شد.»
نويسنده، كه از دربارى‌ها بوده، مى‌گويد: با مشاهدۀ اين وضع، عبدالرحمان را طلبيده، او را تهديد كرده، به وى گفته است: «اگر اولياى دولت ابد مدّتِ ايران مى‌دانستند كه شماها با اين سخت دلى و طمع، چه قسم سوء سلوك با حجاج عجم مى‌نماييد، البته قدغن مى‌نمودند كه راه جبل به كلّى مسدود شود» . 2وى آرزو كرده است كه «كاش از جانب اولياى دولتِ ابد مدت، اين راه جبل چند سالى غدغن و مسدود مى‌شد تا شايد نظامى مى‌گرفت.» 3از اطلاعاتى كه مربوط به سال هاى 1316 و 1317 است به دست مى‌آيد كه به تدريج به خاطر ظلم و ستم امير جبل، اين راه مسدود اعلام شده است. پس از آن، وى تلاش زيادى براى باز كردن اين راه انجام داد تا اولياى دولت ايران را قانع كند تا اجازۀ سفر از اين مسير را بدهند.
راه مزبور در سال 1319 باز بوده كه شيخ فضل اللّٰه نورى از آن عبور كرده و پس از بازگشت به نجف، فتواى تحريم رفتن به آن راه را صادر كرده است.
نجم الملك در سال 1306 براى آگاهى مردم نوشته است: «امروز طريق وصول به مكۀ معظمه و مراجعت منحصر به راه جبل نيست» و راه‌هاى امن ديگرى از جمله راه سلطانى شام، راه اسلامبول و راه بصره نيز وجود دارد.» 4گفتنى است كه مشكل حمله به كاروان‌ها در نوع مسيرها بوده و فواصلى هرچند طولانى، قلعه‌هايى براى حضور سپاه عثمانى ساخته مى‌شده‌است؛ نيروهايى نيز طبق رسم قديم، همراه كاروان‌هاى حجاج، در برخى از مسيرها اعزام مى‌شدند تا مانع از حملۀ بدويان به حجاج شوند. با اين همه، در بسيارى از