34در اينجا بهتر است اين واقعيت را از كلام عميق و دقيق‌تر حضرت على عليه السلام مورد مطالعه قرار دهيم كه دربارۀ طبقه‌بندى كشورها و ملّتهاى گوناگون فرموده‌اند:
1 - «احتج الى من شئت تكن اسيره» ؛ «محتاج به هر كسى شدى اسير او خواهى شد.»
2 - «استغن عمن شئت تكن نظيره» ؛ «بى‌نياز از هر كسى باشى نظير او خواهى شد.»
3 - «احسن الى من شئت تكن اميره» ؛ «بهتر و برتر از هر كسى شوى امير بر او خواهى شد.» 1طبق بيان حكمت‌انگيز و گهربار حضرت على عليه السلام، جوامع اسلامى بايد موقعيت خويش را كاملاً در جهان امروز درك كنند و با درك وضعيت خويش به مشكلات و ضعفهاى ساختار اقتصادى، روابط بازرگانى و بين‌المللى آگاهى يابند و براى حل اين مشكلات راهكارهاى عملى را برنامه‌ريزى كنند، لذا در اين زمينه با توجه به محدودۀ اين تحقيق، به اصول كلّى اين برنامه‌ريزى به طور خلاصه اشاره مى‌كنيم:
استراتژى كلّى براى نيل به سوى استقلال و خودكفايى در جهان اسلام، با توجه به تجربيات و مشاهدات عينى در قرن 15 هجرى (20 ميلادى) ، بايد بر ابعاد و عوامل زير استوار شود:
1 - بازگشت به خويشتن و خودباورى، كه ضرورت شناخت امكانات و استعدادهاى خدادادى را به ارمغان مى‌آورد و بهترين مصداق را قرآن كريم در اين‌باره مى‌فرمايد:
وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ. . . 2
. . . نَسُوا اللّٰهَ فَأَنْسَاهُمْ أَنْفُسَهُمْ. . . 3
2 - درك عميق و شناخت واقعى دشمن و استكبار جهانى و معرفى آن به جوامع اسلامى، كه ضرورت مبارزه و جهاد در ابعاد گوناگون و از جمله در بُعد اقتصادى و تجارى را به همراه دارد؛ زيرا قرآن كريم فرموده است: «مبادا دشمن خود و خدا را به جاى دوست بگيريد كه در اين صورت به هلاكت مى‌رسيد و دشمن، شما را نابود مى‌سازد.»
متأسفانه اين واقعيت تلخ را بايد پذيرفت كه بيشتر دولت‌هاى اسلامى، سلطه‌گران و استثمارگران بين‌المللى؛ به ويژه آمريكاى جهانخوار را به جاى دشمن غدار، بعنوان دوست و رفيق قافله عوضى گرفته‌اند و تاكنون به همين دليل ضربه‌هاى