24رسالۀ حجيّه
محقق اردبيلى / سيدابوالحسن مطلبى
مرورى كوتاه بر زندگينامۀ مؤلف:
در شرح حال زندگى تنديس تقوا و قداست، عالم گرانقدر مرحوم مقدّس اردبيلى سخن بسيار است كه مجال تفصيل آن در اين مقال - كه بناى آن بر اختصار است - نيست 1. اين چهرۀ پرفروغ در كنگرۀ بزرگداشت مقدّس - كه ان‌شاء اللّٰه در تابستان 1375 برگزار خواهد شد - معرفى مى‌شود و در اينجا به عنوان مقدمۀ رساله تنها مختصرى از شرح حال اين عالم بزرگ را از كتاب «ريحانة الأدب» نقل مى‌كنيم. صاحب ريحانه در شرح احوال او مى‌نويسد:
«احمد بن محمد آذربايجانى اردبيلى الأصل والولاده، نجفى المسكن و المدفن از مفاخر علماى اماميه عهد صفويه مى‌باشد كه بسيار جليل‌القدر و عظيم‌الشأن، فقيه عابد، متكلّم زاهد، محقّق مدقّق، قدسىّ السّمات، ملكوتىّ الصفّات، در كلمات اجلّه، به عالم ربانى موصوف، به «مقدس» و «مقدس اردبيلى» و «محقق اردبيلى» معروف، در زهد و ورع و تقوا و عبادت و وثاقت بى‌بدل و مانند سخاوت حاتم ضرب‌المثل، اورع و اتقى و اعبد و ازهد اهل زمان خود بود.