48مزدلفه (مشعر) بدو تقرب جوى و تقواى الهى پيش گير و با صعود بر كوه (رحمت) روح خود را به ملأ اعلى متصل گردان.»
عيد قربان
روز عيد قربان زائر سه عمل دارد؛ «رمى جمرۀ عقبه» ، «قربانى» و «حلق» كه هر يك احكامى دارد و اسرارى. امام صادق - ع - نخست به قربانى اشاره فرموده‌اند كه:
«و اذبح حنجرة الهوى و الطمع عنك عند الذبيحة» ؛ «با قربانى كردن، حلقوم هوا و طمع را ذبح كن و از خود دور گردان.»
اى زائر بيت اللّٰه، توجه كن كه ابراهيم فرزند عزيزش اسماعيل را در مسلخ عشق به خاك افكند تا به امر خدا ذبح كند اما ارادۀ ايزدى حقيقتاً به اين امر تعلق نگرفته بود با اين حال خليل خدا در كار خود مصمّم بود و اندك ترديدى در انجام فرمان حق به خود راه نداد و نيز اسماعيل از پدر خواست كه فرمان خدا را در ذبح او اجرا كند و اين پدر و پسر كه خاطره‌شان در حج روح توحيد و فنا و رضا را متبلور مى‌سازد، به انسان‌ها آموختند كه در برابر ارادۀ خداوندى چگونه بايد تسليم شد. و زائر به منا و قربانگاه كه مى‌رسد، ياد اين خاطره را تجديد مى‌كند و به نشانۀ تسليم و رضا و اطاعت بى‌قيد و شرط قربانى مى‌كند، اما حقيقت قربانى كشتن هواى نفس و آز و طمع و تعلقاتى است كه آدمى را از حريم دوست دور مى‌سازد.
رمى جمره
رمى؛ يعنى سنگ زدن به شيطان، يك عمل رمزى است كه به انسان مى‌آموزد كه همچون ابراهيم و اسماعيل بايد شيطان‌هاى مرئى و نامرئى را رمى كنى و نگذارى آنها سد راه تو به سوى خدا باشند، چه، ابليس سوگند ياد كرده كه بر سر راه بنى آدم دام بگسترد و آنان را فريب دهد و زائر اينجا مى‌آيد كه دام ابليس را از سر راه بردارد و ابليس صفتان را زير پاى خود لگدكوب كند.
و نيز هواهاى نفسانى را كه عامل اسارت انسان در برابر شياطين جن و انس است، طرد و رمى نمايد و شيطانِ درون را از خود مأيوس سازد.