39
نگرشى بر اسرار معنوى حج
محمد تقى رهبر
حج تنها مناسك نيست، بلكه سير و سلوك باطنى و طى منازل روحانى است. هر يك از منازل و مشاهد، رازهاى عرفانى، اخلاقى، تربيتى و ارشادى در بر دارد و همين‌هاست كه به حج معنا و روح مى‌بخشد و دگرگونى اخلاقى و معنوى در زائر پديد مى‌آورد. شايسته است اين اسرار و رموز، مورد توجه زائران قرار گيرد هر چند اين وادى بسيار گسترده است اما در اين مختصر، تنها به ترجمۀ روايتى كه مصباح الشريعه از امام صادق - ع - نقل كرده است با توضيحى كوتاه مى‌پردازيم و تفصيل بحث را به مجالى ديگر موكول مى‌كنيم:
قبل از عزيمت - آمادگى و انقطاع
امام صادق - ع - با اشاره به اين مرحله؛ يعنى آمادگى و انقطاع، مى‌فرمايد:
«اذ أردت الحج فجرد قلبك للّٰه‌عزوجل من قبل عزمك من كلّ شاغل و حجب كل حاجب و فوّض امورك كلها الى خالقك و توكل عليه فى جميع ما يظهر من حركاتك و سكونك و سلم لقضائه و حكمه و قدره و دع الدنيا و الراحة و الخلق و اخرج من جميع ما يلزمك من جهة المخلوقين و لا تعتمد على زادك و راحلتك و اصحابك و قوتك و شبابك و مالك مخافة ان تصير ذلك أعداً و وبالاً ليعلم انه ليس له قوة و لا حيلة و لا لأحد الّا بعصمة اللّٰه