18عقبه مىگويد: در اول منا از سمت مكه واقع شده است و در سمت چپ كسى كه عازم مكه است، قرار گرفته و در وسط راه واقع است و به علت ريگهاى جمرات كه در آن جمع شده، بلند شده است. و در آن عَلَم و نشانهاى همچون نشانههاى حرم كه گفتيم، نصب شده است.
آنگاه در مورد جمرۀ وسطى و اولى مىگويد:
بعد از جمرۀ عقبه، محل جمرۀ وسطى است، و آن نيز نشانهاى دارد و بين اين دو، به اندازۀ پرتاب يك تير فاصله است. و پس از آن به جمرۀ اولى مىرسد كه فاصلهاش با آن، به اندازۀ فاصله با ديگرى است. 1
«ميرزا محمد حسين فراهانى» در سفرنامۀ خود 2در وصف جمرات مىگويد:
«در بازار منا سه علامت از گچ و آجر به قد دو ذرع درست كرده به فاصلۀ هزار ذرع به يكديگر و يكى را جمرۀ اول و يكى را دويم و يكى را سويم مىگويند. 3جمره در كتب فقها
1 - شهيد اول در «دروس» فرموده است: «جمره بناى مخصوص يا محل و اطراف آن است كه ريگها در آن جمع مىشوند» . 42 - شهيد ثانى قول ديگرى به صورت «قيل» (گفته شده) نقل مىكند و مىگويد: به محل جمع شدن ريگها جمره گفتهاند و برخى ديگر