14بكشاند. يك تبعيض در سفر تو را به خشم آورد، يك رندى از همسفر يا توهينى از رهگذر يا كم دقتى از همراه، زبان تو را به بد گويى باز كند و حلم تو را ببرد و تو را به واكنش ناشايست وادار سازد و يا جاذبۀ شهوتى و كشش كالايى و رغبت متاعى تو را به تملّق و دروغ و قسم خوردن و چاپلوسى بكشاند و كرامت تو را در بازار و برزن به غارت ببرد و اين ها همه بعد از صرف كردن پول و هدر دادن وقت و گذراندن عزيزترين اوقات در شريف ترين مكان ها است. بعد يكباره مى بينى كه ميهمانى به پايان آمد و سفره جمع شد و حاصل اين ضيافت عظيم شد. حسرتى در سينه و گناهى در دل و خستگى در روح و محروميتى در وجود و ساكى در دست و ديگر هيچ. . . مانند كسى كه مدت ها در اقيانوس بود و قطره اى بر نداشت و كامى تر نكرد و حظى نبرد و تشنه خارج شد.

اين ها شرط و آداب حضور است؛ شرط بهره مند شدن و پر شدن از فيض و كرم الهى. آنجا سينه هاى وسيع و قلب هاى پرظرفيت و دل هاى بزرگ ارزش دارد و مورد توجه است. «إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ أَوْعِيَةٌ فَخَيْرُهَا أَوْعَاهَا» به تعبير حضرت امير عليه‌السلام دل انسان مانند ظرف است كه بهترين آن وسيع ترين آن است. دل هاى بزرگ تحمل و گنجايش زيادى دارند و از تمام عداوت ها و ناسپاسى ها و بدى ها و آزار و اذيت هاى ديگران راحت مى گذرند و راحت تحمل مى كنند.

اين قلب وسيع و دل بزرگ است كه از درياى بى كران فيض الهى مى تواند بهره مند شود و از اقيانوس كرامت و نور سرشار گردد. لذا اين ها را در آنجا مى خرند و برايشان قيمت دارد و قلبى كه چنين نباشد و وجودى كه محدود و بى ظرفيت باشد و بدون حلم وگذشت و سعه صدر باشد، برايشان ارزشى ندارد و برآن بهايى نمى نهند. چون آن جا طور سينا است و آن ها منتظر موسايى هستند كه صوت «إِنِّى أَنَا اللهُ. . .» را بشنود و با تمام وجود به سوى او بشتابد.

بنيان اين خانه براى كسى است كه احساس دورى و فراق و تنهايى و غربت دارد. كسى كه براى به دست آوردن عظمت از دست رفته ا ش، تلاش مى كند و براى رسيدن به مأمن قدس و جايگاه قرب و مكان اُنس بى تابى مى كند. كسى كه آنجا مى رود بايد قلبى فارغ و روحى مطهّر و سينه ا ى وسيع داشته باشد.

لذا امام صادق عليه‌السلام فرمودند: زمانى كه ارادۀ سفر حج كردى، قلب خود را از هر چيزى كه تو را به خود مشغول مى كند فارق ساز، هر حجابى كه حايل ميان تو و خداوند است را از ميان بردار و در اين