381. تحقّق استطاعت، با بذل هزينه‌هاى حج؟
2. با بذلِ بخشى از هزينه‌هاى حج، استطاعت تحقّق مييابد يا خير؟
3. آيا بذل هزينۀ برگشت، در تحقّق استطاعت بذلى مؤثر است؟
4. بذل هزينه‌هاى عيال در مدت حج، دخيل در استطاعت هست يا نه؟
5. وظيفۀ مكلف به هنگام رجوع باذل از بذل هزينه‌ها چيست؟
6. با بذل هزينه‌هاى حج به بدهكار استطاعت محقّق ميشود؟
7. حكم بذل هزينه‌هاى حج براى يك نفر مرد چيست؟
8. حج با استطاعت بذلى چه تفاوتى با حج استطاعت مالكى دارد؟
9. وحدت با ذل هزينه‌ها شرط است يا نه؟
10. حكم حج با بذل هزينه‌هاى مغصوب؟
11. رجوع به كفايت در استطاعت بذلى، مانند استطاعت مالكى شرط است يا نه؟
12. قبولِ هبۀ هزينه‌هاى حج، واجب است يا نه؟
13. حج با استطاعت بذلى، مجزى از حَجَّۀ الاسلام هست يا نه؟
گرچه هريك از مباحث بالا، به شكلى مورد ابتلا بوده و جاى بحث دارد، ليكن در اين نوشته، تنها از عناوين رقم 1، 11، 12 و 13 بحث مى‌شود.
اقوال نسبت به تحقق استطاعت با بذل
فقها در اين بحث نظر يكسان ندارند و اقوال مختلفى را بيان كرده‌اند؛ از جمله: گفتهاند:
اول اول - تحقق استطاعت با بذل، مطلقاً؛ اعم از اينكه بذل بنحو اباحۀ تصرف باشد و يا تمليك، و اعم از اينكه بذل بر باذل واجب باشد از باب نذر و يا يمين يا نه.
صاحبان اين قول به ادله‌اى تمسك كرده‌اند؛ از جمله:
* الف) آيۀ (وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيهِ سَبِيلاً) 1
تقرير استدلال: آيه دلالت دارد بر وجوب حج، با تحقق استطاعت. اطلاق آيه شامل مى‌شود موارد استطاعت مالى بهنحو ملكيت، بذل و هبه را، و از سوى ديگر، شامل مواردى است كه بذل بهنحو ملكيت باشد و يا اباحۀ در تصرف بر باذل واجب باشد يا نباشد. 2