70الف) شرايط ارتباط خوب و مؤثر
از آنجا كه آشنايى با ارتباط سازنده و مؤثر در امر تبليغ بسيار مؤثر است، در اينجا اين مهارت را بيشتر توضيح مى‌دهيم:
براى ايجاد ارتباط خوب و اثربخش، بايد شرايط زير قبل يا ضمن ارتباط تحقق يابد. در غير اين صورت ارتباط ما چندان تأثيرگذار نخواهد بود:
1. خلوص و صداقت در رابطه؛
وقتى ميان دو شخص رابطه مستحكم مى‌شود كه مخاطب احساس كند ما با او صادق هستيم و نقش بازى نمى‌كنيم. به عبارت بهتر، خالصانه و صادقانه با او گفتگو مى‌كنيم و به آنچه مى‌گوييم خودمان كاملاً باور داريم.
خلوص مفهومى است كه امروزه در جهان كاربرد زيادى پيدا كرده است. دانشمندى روانشناس مى‌گويد: زمانى‌كه روان درمان‌گر، در اتاق درمان با خلوص حاضر مى‌شود، همين خلوص مى‌تواند در بيمار تأثير درمانى داشته باشد.
2. اعتماد متقابل؛
براى ارتباط تأثيرگذار، بايد گوينده فردِ قابل اعتمادى باشد و بتواند اعتماد شنونده را به خود جلب كند؛ زيرا وقتى شنونده به گوينده اعتماد نداشته باشد، سخن او را جدى نمى‌گيرد و به آن توجه نمى‌كند.
3. محبت و صميميت؛
خوش‌رويى و برخورد محبت‌آميز، از اركان تأثيرگذارى و نفوذ در ديگران است. بنابراين، بهتر است در هنگام گفتگو و سخنرانى، با لحن آرام و صميمانه با مخاطبين سخن بگوييم و از تندى و پرخاشگرى، به ويژه در منبر و سخنرانى خوددارى كنيم.
4. درك وضعيت مخاطب؛
اگر ما روحانى كاروانى شديم كه تمام زائران، ايرانيان خارج از كشور باشند، بايد وضعيت آنان را درك كنيم و انتظاراتمان از آن‌ها مطابق وضعيت و موقعيت آن‌ها باشد؛ به عبارت ديگر، بايد هر فرد را همان‌طور كه هست درك كنيم و آن‌ها را با يكديگر مقايسه نكنيم. براى نمونه، اگر خانم‌هايى هستند كه در امر حجاب رفتار مورد انتظار ما را ندارند، بايد با همدلى و درك وضعيت تربيتى‌شان با آنان گفتگو كنيم، نه اين‌كه بدون توجه به موقعيت افراد، تنها از ديدگاه خودمان با آنان مواجه شويم.
5. تفاهم و ديدگاه مشترك؛
ابتدا در يك موضع و مبناى معين با مخاطب تفاهم كنيم و ديدگاه مشتركى را بپذيريم، سپس بحث‌ها و گفتگوها را دنبال كنيم. با اين كار، زمينۀ ارتباط مؤثرتر ايجاد مى‌شود.
6. آشنايى با فنون ارتباطى؛
قبل از برقرارى ارتباط، شايسته است با تكنيك‌هايى نظير گوش دادن فعال، سخن گفتن مؤثر، ابراز وجود و رفع تعارض‌هاى احتمالى آشنا شده و با تمرين‌هاى مستمر در آن‌ها مهارت يابيم.
ب) عوامل مؤثر بر روابط بين فردى
عوامل متعدد فردى، اجتماعى و محيطى بر روابط بين‌فردى تأثير مى‌گذارند كه در اينجا به چند نمونه اشاره مى‌كنيم:
1. نوع برخورد؛ شامل: برخورد رسمى، دوستانه، صميمانه، آمرانه، پرخاشگرانه يا دلسوزانه.
2. حالات چهره؛ شامل: حالت‌هاى چشم و ابرو، پيشانى، صورت و دهان.
3. ويژگى‌هاى شخصيتى؛ شامل: آرامش و ثبات، اضطراب و بى‌قرارى، معاشرتى و كناره‌جويى، درون‌گرايى و برون‌گرايى.
4. وضعيت ظاهرى؛ شامل: نوع لباس و شيوۀ پوشش، بوى بدن و دهان، آراستگى سر و صورت.
5. حالات بدنى؛ شامل: حركات دست و پا، سبك نشستن و ايستادن، نوع راه رفتن.
6. لحن كلام و آهنگ صدا؛ شامل: آرام و دلنشين يا تند و پرخاشگرانه بودن لحن و آهنگِ صدا.
7. محتواى كلام؛ شامل: محتواى تأييدى، انتقادى، آموزشى يا سرگرمى بودن سخنان گوينده.
8. موقعيت گوينده؛ شامل: موقعيت فردى، جايگاه رسمى و شهرت اجتماعى گوينده در نزد مخاطبان.