24از او ياد نمى‌كرد. به خصوص كه او به علم انساب آشنايى كامل داشت و معقول آن بود كه دخترى را براى برادرش برگزيند كه هم از نظر سن و سال و هم از جهت صلاحيت و شايستگى مناسب وى باشد.
همچنين بعيد به نظر مى‌رسد اين وصلت بعد از سال 26 هجرى صورت گرفته باشد؛ چرا كه فرزند برومندش، عباس (ع) در سال 26 و يا 23 هجرى به دنيا آمده است.
علاوه براين، گمان نمى‌رود چنين دخترى تا سن 23 و يا 24 سالگى، بدون شوهر مانده باشد؛ زيرا پسرش عباس (ع) در زمان شهادتش حدود 34 سال داشت. بنابراين، ارجح آن است كه سن او هنگام ازدواج با امير مؤمنان (ع) 17 تا 21 سال باشد و چون نطفه نخستين فرزند، معمولاً پس از يك‌سال منعقد مى‌گردد، لذا مى‌توان گفت كه سن او در زمان به دنيا آوردن عباس (ع) حدود 18 تا 22 سال بوده و از اين رهگذر، زمان تقريبى ولادت حضرت عباس را در سال‌هاى بين 5 و 9 ق. دانست.
در اين ميان كسانى بر اين باورند كه امّ‌البنين در زمان واقعه عاشورا، حدود 55 سال داشته است. اگر چنين باشد، ميتوان گفت زمان تولد عباس (ع) در سال 6 ق. بوده است. در اين صورت به نظر مى‌رسد امّ‌البنين يك‌سال از امام حسين (ع) كوچك‌تر بوده و آن حضرت در زمان ولادت عباس (ع) حدود 18 الى 22 سال داشته است. پس سال تولد ايشان را مى‌توان بين سال‌هاى 5 و 9 هجرى در نظر گرفت. البته برخى گفتهاند: او در زمان وقوع حادثه عاشور (سال 61 ق.) حدود 55 سال داشته است.
تربيت و جايگاه معنوى حضرت امّ
البنين
امّ البنين در خانواده‌اى اصيل و شريف بزرگ شد و تربيت يافت؛ خانواده‌اى كه والاترين، ارجمندترين و نجيبترين شمرده ميشد و بزرگان عرب به آن افتخار مى‌كردند. اين خاندان شريف، مظهر جود و كرم، شجاعت و فصاحت، جوانمردى و بزرگ‌منشى، مكارم اخلاق، عفت و طهارت، اصالت و پاكدامنى و. . . بود. آرى امّ‌البنين بانويى بزرگوار بود كه در محيطى سرشار از ايمان، زهد و تقوى رشد يافت؛ از اين‌رو، او زنى بود با تقوا و ورع و داراى عفت نفس و اخلاق و منش پسنديده.
مرحوم شهيد اول، همان فقيه پرهيزگار متقى؛ محمدبن مكى عاملى، صاحب كتاب «لمعه دمشقيه» (كه از ديرباز در حوزههاى علميه تدريس مى‌شود) ، در باره فاطمه (امّ‌البنين) مى‌گويد:
«امّ‌البنين را بايد جزو زنان با فضيلت و آگاه به‌حق اهل بيت (عليهم السلام) شمرد، كه در پيروى و ولايت و دوستى و محبت نسبت به آنان، خالص و مخلص بود. در مقابل، اهل بيت (عليهم السلام) نيز او را گرامى مى‌داشتند و جايگاه رفيعى برايش قائل بودند، تا آنجا كه حضرت زينب (س) ، پس از بازگشت به مدينه، به ديدار او مى‌رود و شهادت چهار فرزندش در كربلا را چنان تسليت مى‌گويد كه گويى تبريك ايام عيد است!»5
همچنين سيد محسن امين، صاحب كتاب معروف «اعيان الشيعه» درباره او مى‌نويسد: «او شاعرۀ، زبان آور و از خاندان اصيل و شجاع عربى برخاسته است.»6
به هرحال، از اين نشانه‌هاى روشن؛ يعنى گزينش او به عنوان همسر على‌بن ابى‌طالب (ع) ، تفقّد حضرت زينب (س) از وى و همچنين ذكر نام نيكش در كتب بزرگان علم و فقاهت، همگى نمايانگر منزلت ارجمند و موقعيت بس بلند او نزد خاندان نبوت و طهارت است.
امّ‌البنين (س) همسر دوم امير مؤمنان (ع) يا. . . ؟ !
حضرت على (ع) پس از شهادت حضرت فاطمه (س) ، با امّ‌البنين ازدواج كرد، اما روشن نيست كه وى همسر دوم امام (ع) (پس از صديقه كبرى (س) باشد؛ زيرا قرائنى وجود دارد كه امير مؤمنان با خوله، بنت جعفربن قيس حنفى (مادر محمد حنفيه) ، ازدواج كرد. البته مورّخان در اين زمينه اختلاف دارند، ليكن نزديكتر به واقعيت آن است كه حضرت امير (ع) پس از درگذشت فاطمه زهرا (س) با اَمامه بنت ابى العاص، آنگاه با فاطمه معروف ب- «امّ‌البنين» و با خوله به عنوان همسر چهارم عقد زناشويى بست.
عباس‌بن على (ع) ، فرزند ارشد امّ البنين (س) محسوب مى‌شود كه در سال 24ق. متولد شده است و بعيد به نظر مى‌رسد كه امام (ع) بلافاصله، پس از شهادت صديقه كبرى (س) در سال 11ق. با او ازدواج كرده باشد؛ چرا كه لازمه اين فرض، آن است كه بگوييم امّ‌البنين بيش از 12 سال دچار حالت نازايى بوده است.