55
وَ نَذِيراً * وَ دٰاعِياً إِلَى اللّٰهِ بِإِذْنِهِ وَ سِرٰاجاً مُنِيراً در اين آيۀ شريفه، بعد از آنكه سخن از نبوت و رسالت حضرت بهميان مىآيد و ايشان را بهعنوان يكى از انبياى الهى و رسولان معرفى مىكند، براى حضرت القاب و اوصافى را بيان مىكند:
الف) «شاهد»
ابتدااز ايشان باعنوان «شاهد» نام مىبرد. كلمۀ «شاهد» از جهت معناى لغوى، براى همگان واضح و روشن است؛ يعنى كسىكه حضور داشته و واقعه و حادثه را مشاهده كرده و از چند و چون آن كاملاً آگاه است. در قرآن سه مرتبه از حضرت به عنوان شاهد نام برده شده است:
1. آيۀ 45، سورۀ احزاب، كه اشاره شد.
2. آيۀ 8، سوره فتح: . . . إِنّٰا أَرْسَلْنٰاكَ شٰاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً. . . .
3. آيۀ 15، سوره مزّمّل: إِنّٰا أَرْسَلْنٰا إِلَيْكُمْ رَسُولاً شٰاهِداً عَلَيْكُمْ. . . .
اكنون بايد ديد مراد از «شاهد» بودنِ پيامبر چيست و ايشان بر چه امرى شاهدند؟
على عليه السلام فرمود: شما نعمتها و متاع دنيا را، كه قرآن از آن با تعبير «قليل» ياد مىكند و مىفرمايد: . . . قُلْ مَتٰاعُ الدُّنْيٰا قَلِيلٌ. . .
نمىتوانيد براى من بشماريد، چگونه انتظار داريد من اخلاق محمدى را براى شما بشمارم و حال آنكه قرآن از آن به «عظيم» ياد نموده و فرمودهاند: وَإِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ .
علامۀ طباطبايى در الميزان، ذيل آيۀ 143 بقره؛ وَ كَذٰلِكَ جَعَلْنٰاكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَدٰاءَ عَلَى النّٰاسِ وَ يَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيداً مىنويسد:
«مراد از شاهد بودن پيامبر صلى الله عليه و آله اين است كه: حضرت در دار دنيا تحمّل شهادت مىكند نسبت به اعمال مردم و در عالم آخرت اداى شهادت مىنمايد.» 1آيا پيامبر صلى الله عليه و آله بر اعمال مردم آگاه است؟
در قرآن كريم، با صراحت آمده است: وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللّٰهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلىٰ عٰالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهٰادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمٰا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ 2اين آيۀ شريفه به