30
11. حكم لقطه در حرم
اشيائى است كه در حرم پيدا مىشود؛ يعنى لقطۀ حرم با لقطۀ غير حرم تفاوت دارد. اگر لقطه در غير حرم پيدا شود بعد از يكسال اعلان كردن و نااميدى از يافتن صاحبش، مىتوان آن را تصاحب كرد، اما اگر در حرم پيدا شد:
اولاً: نبايد به آن دست زد و برخى فتوى دادهاند كه كسى حق ندارد به لقطه در حرم دست بزند؛ چنانكه فيصلبن يسار از امام باقر عليه السلام در مورد لقطۀ حرم سؤال كرد حضرت فرمود: «لاَ تَمَسَّ أَبَداً حَتَّى يَجِيءَ صَاحِبُهَا. . .» 1و يا وقتى كه علىّبن حمزه در بارۀ مردى كه دينارى از حرم برداشته بود، پرسيد، حضرت فرمود: «بِئْسَ مَا صَنَعَ، مَا كَانَ يَنْبَغِي لَهُ أَنْ يَأْخُذَهُ. . .» . 2ثانياً: اگر كسى لقطهاى را از حرم برداشت، نمىتواند مالك آن شود و بايد بعد از يكسال، به نيت صاحبش صدقه بدهد و اگر صاحبش آمد، ضامن است؛ «فَإِنْ جَاءَ طَالِبُهُ فَهُوَ لَهُ ضَامِنٌ» . 3امام صادق عليه السلام در فرق لقطۀ حرم و غير حرم فرمود: «اللُّقَطَةُ لُقَطَتَانِ: لُقَطَةُ الْحَرَمِ تُعَرِّفُ سَنَةً، فَإِنْ وَجَدْتَ صَاحِبَهَا وَ إِلاَّ تَصَدَّقْتَ بِهَا، وَ لُقَطَةُ غَيْرِهَا، تُعَرِّفُ سَنَةً، فَإِنْ جَاءَ صَاحِبُهَا وَ إِلاَّ فَهِيَ كَسَبِيلِ مَالِكَ» . 4از مطالب بالا برداشت مىشود كه گويى لقطۀ حرم هم در امان است و كسى حق تعرض به آن را ندارد.
* كعبه و بيت المقدس
از آنچه در اين بخش آمد، ترجيح كعبه بر بيت المقدس به خوبى دانسته مىشود، اما در عين حال، بيان مهمترين آنها، با تفصيل، خالى از فايده نيست.
1. تنها خانهاى كه خداوند آنرا به خود نسبت داد و فرمود: «بَيْتِي» ، كعبه است.
2. بانى كعبه، ابراهيم خليل، از انبياى اولوالعزم است، اما بانى بيت المقدس، سليمان از حافظان شريعت پيامبران اولوالعزم مىباشد.
3. از آنجاكه بناى كعبه پيش از بناى بيتالمقدس بوده، پس كعبه از نظر زمان سبقت بر بيت المقدس دارد و از قديمىترين معبدها است. پيشينۀ اين خانه از زمان حضرت آدم، بلكه