112 - آزاد شده از طوفان نوح

از امام صادق عليه السلام روايت شده كه «خانۀ خدا تا زمان طوفان نوح پا بر جا بود، وقتى تمام دنيا در طوفان نوح زير آب رفت، خداوند خانه‌اش را بالا برد و جاى آن در زير آب قرار نگرفت؛ از اين رو، آن را «بيت العتيق» خواندند؛ يعنى خانه‌اى كه از غرق شدن رهايى يافت.» ؛ «فَلَمَّا غَرِقَتِ الدُّنْيَا رَفَعَ اللَّهُ تِلْكَ الْقُبَّةَ وَ غَرِقَتِ الدُّنْيَا إِلاَّ مَوْضِعَ الْبَيْتِ، فَسُمِّيَتِ الْبَيْتَ الْعَتِيقَ، لِأَنَّهُ أُعْتِقَ مِنَ الْغَرَقِ» . ¹3 - آزادى از جهنم

كسى كه اين خانه (كعبه) را در اين دنيا زيارت كند، برائت از جهنم به او داده مى‌شود. ²ج - گرانبها و نفيس

از ديگر معانى عتيق، چيز ارزشمند و نفيس است. ³پس كعبه از آن‌رو كه گرانقدر و ارزشمند است، عتيق نام نهاده شد.

نتيجه و برداشت:

از آنجاكه لفظ «عتيق» در هر دو آيه مطلق است، منعى وجود ندارد كه بگوييم همۀ اين معانى اراده شده است و روايات هم از باب بيان بعض مصاديق است نه حصر مصداق، تا ميان روايات تنافى لازم بيايد. به علاوه، عتيق در لغت به چيزى مى‌گويند كه هم داراى پيشينۀ تاريخى باشد و هم بهره‌مند از قداست. اگر يكى از اين دو معنا را نداشته باشد، به آن عتيق نمى‌گويند؛ زيرا در بعضى از كتب معتبر لغت، آمده است كه: «عتق يجمع معنى الكرام و معنى المقدّم» . ⁴از مطالبى كه گذشت به دست مى‌آيد كه خانۀ خدا در قرآن به اوصاف زير توصيف شده است: الحرام (الْبَيْتَ الْحَرَام) ، ⁵التعيق (الْبَيْتِ الْعَتِيق) ، ⁶المحرّم (عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّم) . ⁷عناوين احتمالى كعبه

1. بكه

إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكاً. ⁸