34وجود شب قدر در اين ماه، اهميتى مضاعف دارد. شب قدر شبى است كه در آن، حوادث مهمى چون نزول قرآن، فرود فرشتگان الهى به زمين، تقدير و اندازهگيرى اعمال و رفتار انسانها رخ مىدهد، از اين رو، دعاهايى كه در ماه رمضان عموماً و در شبهاى قدر بهخصوص وارد شده، به مهمترين مسائل اختصاص يافته است. در خواستهايى كه در اين دعاها به درگاه الهى عرضه شده، با ارزشترين و ضرورىترين نيازها و خواستههاى مردم است كه از زبان بهترين بندگان خدا و برترين انسانها صادر گرديده است.
از راههاى شناخت مهمترين مسائل انسان، كه با سرنوشت و سعادت او پيوند دارد، مراجعه به ادعيه است.
حج در ماه رمضان
دقت در دعاهايى كه در ماه رمضان وارد شده، اين واقعيت را نشان مىدهد كه حج و زيارت خانۀ خدا، از خواستههاى مهم پيشوايان معصوم ما بوده كه از رهگذر دعا از خود به يادگار گذاشتهاند. اكنون تنها به اشارهاى در اين زمينه بسنده مىكنيم:
دعاى شب اول ماه رمضان
امام صادق عليه السلام به خواندن دعايى در شب اول ماه رمضان سفارش نموده، كه در آن، خداوند را با اسم «رَبَّ شَهْرِ رَمَضَان» خطاب كرده، با اشاره به بركات ماه رمضان، چنين درخواستهايى را مطرح مىكند: توفيق روزه دارى، عبادت، تندرستى، سپرى كردن ماه رمضان توأم با عافيت، مقدّر ساختن تقديرى تغييرناپذير؛ يعنى حجّ خانۀ خدا و قرار گرفتن در زمرۀ حاجيانى كه حجشان نيكو و تلاش و سعىشان مورد تقدير قرار گرفته و گناهانشان آمرزيده و خطاهايشان پوشانده مىشود. فرازى از اين دعا چنين است:
«اللَّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضَانَ مُنَزِّلَ الْقُرْآنِ. . . وَ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِيمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَكِيمِ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِي لا يُرَدُّ وَ لا يُبَدَّلُ أَنْ تَكْتُبَنِي مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِيلَ لِي فِي عُمْرِي وَ تُوَسِّعَ عَلَيَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ» . 1