6
حج و ابراهيم عليه السلام در قرآن
ناصر شكريان
كعبه و فلسفۀ برخى از اعمال حج، با حضرت ابراهيم عليه السلام گره خورده و يادآور خاطرات و ايثارگرى‌هاى آن حضرت است و ما اكنون در اين نوشتار تمام آياتى را كه در آن، كعبه و حج به نوعى به ابراهيم عليه السلام اسناد داده شده و به آن حضرت مربوط مى‌شود، مورد بررسى و پژوهش قرار مى‌دهيم.
بديهى است، سيماى حج، از سيماى احياگر آن، بهتر شناخته مى‌شود. از اين رو، ابتدا توضيح مختصرى در بارۀ شخصيت و عظمت حضرت ابراهيم عليه السلام در قرآن مى‌آوريم وآنگاه به پژوهش در موضوع «حج و ابراهيم در قرآن» مى‌پردازيم:
مقام و جايگاه ابراهيم عليه السلام در قرآن
نام حضرت ابراهيم در قرآن، 69 مرتبه، در ضمن 25 سوره تكرار شده است.
از بررسى آيات قرآن به دست مى‌آيد كه خداوند متعال براى حضرت ابراهيم مقامى ويژه و فوق‌العاده قائل شده و به مناسبت‌هاى مختلف از آن حضرت ياد كرده است:
پدر مسلمانان؛ . . . مِلَّةَ أَبِيكُمْ. . . . 1