24
حج چيست؟ حاجى كيست؟
مبانى روان‌شناختى و تربيتى
غلامعلى افروز
«حج» ، در مقايسه با برنامه‌هاى تربيتىِ ديگر؛ چون «نماز» و «روزه» ، دو قيد زمان و مكان به همراه دارد؛ به بيان ديگر، در هر روز و هر ماه و در هر مكان و سرزمينى نمى‌توان اعمال حج را به‌جاى آورد و حاجى شد.
در برنامۀ تربيتى و تهذيبى «حج» ، پيوند تاريخ و جغرافياىِ هستى را شاهديم.
به همين دليل، «حج» ، همانند روزه، به‌جاى يك ماه، بايد در چند روز خاص و زمان‌هاى تعيين شده انجام پذيرد. 1«حج» ، متفاوت از نماز و روزه، فقط در مناطقى مشخص، در سرزمينى مقدس، در ميعادگاه توحيد، در حريم امن و آرامشگه تاريخ انجام مى‌گيرد.
«حج» ، تطهير وجود در اقيانوس هستى است، شرك‌ستيزى و وحدت جويى است، پالايش وجود و شست و شوى جان و روان در باران رحمت خداوندى است.
«حج» ، گسستن همۀ زنجيرهاى وابستگى، رها شدن از انانيت‌ها و تشخيص‌ها و تمرين و تجربۀ زندگى توحيدى است.
«نماز» و «روزه» براى همۀ ايمان آورندگان خداجو و رهروان طريق حق،