52
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و فرصت طلايى حجّ
مقدمه:
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در سال دهم هجرت اعمال و مناسك حج را به طور كامل به مسلمانان آموخت. آيۀ مباركۀ وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالاً وَعَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ. . . 1به همين مناسبت نازل شد و آن حضرت را مأمور كرد كه با به جا آوردن مراسم حج، همۀ اعمال و مناسك اين فريضۀ بزرگ الهى را به مسلمانان بياموزد.
آنچه در تاريخ مسلم است اين است كه پيامبر پس از هجرت به مدينه تنها يك مرتبه حج به جا آورد و البته چند مرتبه نيز براى انجام عمره به مكۀ مكرمه مشرف شد:
1 - در سال ششم، كه به صلح حديبيه منجر شد.
2 - در سال هفتم، به مقتضاى قرارداد صلح با مشركين و براى جبران عمرۀ ناتمام سال پيشين، كه عمرة القضاء را به جا آورد.
3 - در سال هشتم، پس از جنگ طائف كه از جِعرانه عمره به جا آورد.
به همين جهت در بعضى از روايات تعداد عمره‌هاى پيامبر صلى الله عليه و آله را سه مورد نقل كرده‌اند. آن حضرت در حجة الوداع به دليل همراه داشتن قربانى، حج قِران به‌جا آورد؛ از اين رو، روايتى كه عمره‌هاى پيامبر را چهار مرتبه نقل كرده، كه يكى از آنها در حجة الوداع بود، از طرق اهل سنت نقل شده و از نظر ما ثابت نيست. 2