7
حج در كلام رهبر
خداى متعال اين واجب را به نحوى مقرر كرده است كه مسلمان‌ها چشم در چشم يكديگر واقع بشوند. اگر حج نبود يك فرد مسلمان ممكن بود تا آخر عمر بسيارى از اين ملّيت‌ها را نه تنها نبيند، حتى اسم آن‌ها را هم نشنود.
حج چيز عجيبى است. ملت‌هاى مختلف با رسوم مختلف و با زبانهاى گوناگون و بدون آشنايى با يكديگر در يك نقطه‌اى جمع مى‌شوند و با عمل واحد، ذكر واحد، عشق واحد به دنبال هدف واحد مى‌روند. خوب، توقع چيست؟
توقع اين است كه دستاورد واحدى هم اين‌ها پيدا بكنند. آن دستاورد واحد چيست؟ آن چيزى كه به همه ملت‌ها ارتباط پيدا مى‌كند نه به يك ملت واحد و آن «اسلام» است.
بين ملت‌ها با نژادهاى مختلف كه همه مسلمانند.
آنچه مشترك است چيست؟ آيا غير از آرمانهاى اسلامى، آرزوهاى اسلامى، اهداف اسلامى، عشق‌هاى اسلامى، هدف‌هايى كه اسلام براى آن‌ها معين كرده است چيز ديگرى وجود دارد؟ چرا اين نكتۀ واضح را بعضى نمى‌فهمند كه بايد برايشان تشريح كرد. بعضى با وجود تشريح كردن هم نمى‌فهمند. بعضى شقاوت را به حدّ اعلى مى‌رسانند و با اين امر واضح و حق صريح، مبارزه هم مى‌كنند.
شرقى و غربى، سياه و سفيد و صاحب لغات گوناگون كه اين جا جمع شده‌اند، عمل واحد انجام مى‌دهند، در يك نقطه عبادت مى‌كنند، در يك نقطه مى‌خوابند و مى‌نشينند.