20مى‌كند، با اين عمل، خود را از حيطۀ وساوس شيطانى و نفس امّاره دور مى‌سازد؛ زيرا نفس امّاره و شيطان، هدفشان و به قول بعضى ذاتشان يكى است. آنچنان كه عقل و فرشته هدف يا ذاتشان يكى است.
نفس و شيطان هر دو يك تن بوده‌اند
طمطراق اين عدو مشنو، گريز
كو چو ابليس است در لج و ستيز 1
حلق (تراشيدن موى سر)
يكى از اعمال واجب بر حاجى، بعد از عمل قربانى، حلق يا تقصير (كوتاه كردن موى سر) يا تقصير (چيدن ناخن) است. آنان كه براى اولين بار به حج مشرّف مى‌شوند، بايد حلق كنند، ولى اگر بار اوّلشان نباشد، بين حلق و تقصير مخيّرند. قرآن كريم مى‌فرمايد:
لَقَد صَدَقَ اللّٰهُ رَسُولهُ الرُّؤيٰا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرامَ اِنْ شٰاءَ اللّٰهُ آمِنينَ مُحَلِّقيٖنَ رُؤوُسَكُمْ وَمُقَصِّريٖنَ لٰاتَخٰافُونَ فَعَلِمَ مٰالَمْ تَعْلُمُوا فَجَعَل مِنْ دُونِ ذلِكَ فَتْحاً قَريٖباً. . .
2
؛ خداوند، رؤياى پيامبرش را به حقيقت تصديق نمود كه در آينده به خواست خدا داخل مسجدالحرام مى‌شويد در حالى كه موهاى سر خود را تراشيده يا كوتاه كرده‌ايد، و از چيزى نمى‌هراسيد. پس خدا مى‌داند آنچه را كه نمى‌دانيد. و بعد از آن فتحى آشكار و نزديك برايتان قرار مى‌دهد.
ثواب حلق، از تقصير بيشتر است؛ لذا رسول اكرم صلى الله عليه و آله در صلح حديبيّه فرمود: «يَرْحَمَ اللّٰهُ الُْمحَلِّقيٖنَ» (خدا رحمت كند آنان را كه موى سر خود را مى‌تراشند) . وقتى عده‌اى از اصحاب سؤال كردند كه: «وَالْمُقَصِّريٖنَ يارَسُولُ‌اللّٰه؟» (آيا تقصيركنندگان هم؟) باز در جواب فرمود:
«يرحم اللّٰه المحلّقين» . دوباره سؤال كردند: «والمقصّرين يا رسول‌اللّٰه؟» باز فرمود: «يرحم‌اللّٰه