41ذكر اللّٰه اولئك حزب الشيطان اَلاٰ اِنَّ حزب الشيطان هم الخاسرون.» 1«شيطان بر آنها چيره شده و خدا را از يادشان برده است، آنها حزب شيطانند، بدانيد كه حزب شيطان زيانكارانند.»
از اين آيه استفاده مىشود كه هركس خدا را از ياد ببرد در جرگۀ شياطين به حساب مىآيد.
3 - «اِنَّ المُبذِّرين كانوا اِخْوان الشياطين و كانَ الشيطانُ لِربِّهِ كَفُوراً» . 2«آنانكه ولخرجى و اسراف مىكنند برادران شيطانند و شيطان نسبت به خداى خود كفرپيشه است» .
از اين آيه بر مىآيد كه اسراف و تبذير عمل شيطانى است و كفران نعمت خداوند است. كسانىكه دارايى خود را در راهى كه بر خلاف رضاى خدا است خرج مىكنند كفران نعمت كرده، همانند شيطانند كه فضل و نعمت الهى را كفران نمود. و بطور خلاصه:
اسرافكاران شيطانهايى هستند در قالب انسان.
4 - «وَ كذلك جَعَلْنا لِكلّ نبىّ عدوّاً شياطين الانس و الجنّ يوحى بعضهم اِلىٰ بعض زخرف القول غروراً. . .» . 3و نيز براى هر پيامبرى، از شيطانهاى انس و جن، دشمنى قرار داديم كه برخى به برخى ديگر سخنان فريبنده القا مىكنند.
مفهوم اين آيه اين است كه هر پيامبرى را دشمنانى هست از انسانها و جنّيان كه خداوند آنها را رها ساخته تا آزمايش الهى عملى گردد و انسانها به حسن اختيار و اراده خود راه خدا را انتخاب كنند و در هر حال آن عده از انسانها كه به عداوت و دشمنى با پيامبران مىپردازند، شيطانند در چهرۀ انسان كه با كلمات ظاهرفريب و گمراهكننده مىكوشند راه سعادت را بر بندگان خدا سدّ كنند و به گمراهى و شقاوت بكشانند.
5 - «و اذا لَقُوا الَّذين آمنوا قالوا آمنا و اذا خَلَوا اِلىٰ شَياطينِهِم قالوا اِنّا مَعَكُم اِنَّما نَحْنُ مُستَهْزِؤُن» . 4«و آنگاه كه با مؤمنان روبرو شوند، گويند ايمان آوردهايم و چون با شيطانهاى خود خلوت كنند گويند ما با شماييم، در حقيقت ما آنان را مسخره مىكنيم» .
اين آيه در وصف منافقانى است كه به مؤمنان دروغ مىگفتند و در پرده با سردمداران كفر و نفاق كه عنصر شيطنت و عامل اصلى فساد بودند، 5تماس داشته، نقش منافقانه بازى مىكردند و سردمداران اين توطئه يهوديان بودند. بنابراين شيطان