10نگرشى تحليلى و ارزيابى اسناد به گونۀ تاريخى بررسى شده است، فرآيند آن چيزى شده است جز آن كه پنداشته شده و به پندارها داده شده است.
اين حقيقت شايد در مسائل تاريخى بيشترين نمونه را داشته باشد. آنچه كه در برخى از صفحات اين مجلّه نمونه عينى يافته است؛ مانند «شعب ابوطالب» ، «بيت‌الاحزان» ، «تنگۀ احد» ، «صفه» ، «وادى محسّر» ، «حج اكبر» ، «برخى مدفونين در بقيع» و. . . دليلى است روشن بر آنچه گفته شد.
از اين روى «ميقاتيان» باز هم فراخوانى را، كه در آغازين شمارۀ سالها فراز آورده، تكرار مى‌كنند و عالمان، مورخان، پژوهشيان و فقيهان را به بازنگرى و بازكاوى بحثها و موضوعات در آنچه به آهنگ‌كلى‌اين مجلّه مرتبط مى‌شود و گاهى از آن سخن رفته و به ويژه در شمارۀ اول مجله، ابعاد آن گزارش شده است، فرا مى‌خوانند.
افزون بر بحثهاى علمى، تاريخى، فقهى، بانيان ميقات چنين مى‌انديشند كه اگر برخى از بحثهاى مرتبط با اجراى حج و چگونگى برگزارى اين همايش سترگ و ميعادگاه بزرگ به بحث نهاده شود؟ دربارۀ آنها سخن به ميان آيد و براى گشودن گره‌هاى موجود طرحها و پيشنهادهاى سودمند و كارآمدى عرضه گردد و به نقد و تحليل گذاشته شود، بى‌گمان به هر چه بهتر و آبرومندانه‌تر وسودمندتر برگزار شدن اين عبادت بزرگ الهى يارى خواهد رساند.
اكنون به برخى از مسائل اشارتى روا است:
بخشى از مشكلات اكنون در هنگامۀ عظيم زيارت، مرتبط است با تراكم جمعيت، به مثل طواف در محدودۀ خاص بين مقام و كعبه و محدودتر از آن در ناحيۀ حجراسماعيل بسيار دشوار و گاه غير ممكن است. بدين‌سان اگر انبوه جمعيت توان را از زائر ربود و طواف در اين محدوده را غير ممكن ساخت بايد چه كرد؟ !
اكنون قربانى كردن در منا مقدور نيست و قربانگاهها يكسر در خارج از منا قرار گرفته است. افزون بر اين، اخيراً در قربانگاه «معيصم» با شيوه‌هاى نو و تكنيكهاى جديد قربانى صورت مى‌گيرد و به نيابت از حاجيان قربانى را انجام مى‌دهند و حاجى را از حاضر شدن در قربانگاه منع مى‌كنند؛ اگر اين شيوه بگسترد و قربانگاه يكسر چنين شود، چه بايد كرد؟ !
قرآن كريم يكى از اهداف والاى حج را «تعارف» رقم‌زده است؛ براى اين شناختن و شناساندن وشناخته شدن چه‌راههايى است