30عهدۀ بنده گذاشتند و نسخه‌هاى خطى آن را در اختيار حقير نهادند و مرا در اين امر خير و احياى اين اثر، سهيم نمودند تشكر كنم؛ در ضمن گفتنى است كه حواشى ملا عبداللّٰه شوشترى بر رساله را، حضرت ايشان بر اين مقال افزودند؛ همچنين از فاضل گرامى جناب آقاى على‌اكبر زمانى‌نژاد كه اطلاعات نسخه شناسى مربوط را به اينجانب سپردند، سپاسگزارم.
حجّيه
(مناسك حج مقدس اردبيلى - ره -)
بسم‌اللّٰه الرحمن الرحيم
الحمدللّٰه ربّ العالمين و الصلاة على محمّد و آله الطاهرين
بدان كه چون كسى متوجّه مكّۀ معظّمه شود به قصد گزاردن حجّ واجب، بايد كه در حين بيرون آمدن از منزل خود نيّت 1چنين كند كه:
«مى‌روم به جانب مكّه معظّمه جهت اداى حجّ واجب اسلام از براى رضاى خداى تعالى.»
و چون به جايى رسد كه در شرع قرار يافته كه از آنجا احرام گيرند؛ مثل مسجد شجره، اگر از راه مدينه رود، اول غسل احرام كند 2و نيّت چنين كند كه:
«غسل احرام عمرۀ حجّ تمتّع اسلام مى‌كنم از براى خداى تعالى.»
پس اگر مرد باشد برهنه شود [ و ] دو جامه بپوشد كه مرد را در او نماز صحيح باشد و مخيط نباشد 3يكى را لنگ كند 4و ديگرى را ردا سازد و رخت دوخته نپوشد، و اگر زن باشد رخت‌هاى دوخته تواند پوشيد؛ امّا بهتر آن است كه رخت‌هاى ابريشمى نباشد.
پس مرد، و زن - اگر حيض و نفاس نداشته باشد - بهتر آن است كه در درون مسجد شجره رفته احرام گيرند، و اگر زن حائض و نفساء باشد، از بيرون مسجد احرام گيرد و احرام عبارت است از قصد بر ترك مُحَرّماتى كه در اين وقت لازم مى‌شود تا فارغ شدن از اعمال و افعال و نيّت چنين كند كه:
«احرام عمرۀ واجب 5حجّ تمتّع اسلام مى‌گيرم و چهار تلبيه جهت بستن اين احرام