45نوميدى برگشت و جوشيدن آب زمزم را مشاهده كرد.
توقف بر صفا و خواندن دعا مستحب است. امام صادق - ع - با توجه به واژۀ «صفا» ، به تصفيۀ روح اشاره فرموده كه در كلام حضرتش مىخوانيم:
«و صَفِّ روحك و سِرَّكَ للقاء اللّٰه تعالى يوم تلقاه بوقوفك على الصفا و كن ذا مروة من اللّٰه بفناء أوصافك عند المروة 1و استقم على شروط حجك و وفاء عهدك الذى عاهدت ربك و أوجبته له يوم القيامة.»
«با توقف بر صفا، روح و ضميرت را براى ديدار خدا در قيامت تصفيه كن و با رسيدن به مروه مروت و جوانمردى را براى خداوند پيش گير و صفات بد خويش را از ميان بردار و بر شرايط حج خود و عهدى كه با خداوند بستهاى و بدان گردن نهادهاى، تا قيامت ثابت و استوار باش.»
امام در اين جا به زدودن آئينۀ جان از گرد و غبار معاصى براى لقاءاللّٰه در قيامت توصيه فرموده و به مروت و جوانمردى در پايبندى به عهد و ميثاق الهى در مروه هشدار دادهاند و اين روح حاكم بر حج است كه در هر يك از اعمال به چشم مىخورد. همچنين به هروله اشاره فرموده و آن را رمزى از گريختن از معاصى دانستهاند و زير پا نهادن غرور و قدرت كه آدمى را از خدا غافل مىسازد؛ «و هرول هرولة هرباً من هواك و تبرأ من حولك و قوّتك.»
منا
زائر آنگاه كه عزم حج تمتع دارد، روز هشتم از مكه محرم مىشود و آهنگ عرفات مىكند كه از ظهر روز عرفه تا غروب، قصد وقوف كند و سپس عازم مشعر شده و بينالطلوعين را در مزدلفه وقوف نمايد و آنگاه براى اعمال روز دهم، يازدهم و دوازدهم سوى منا رهسپار گردد.
امام صادق - ع - در حديث مصباح اشاراتى به اين مواقف و فلسفۀ مناسك آن دارد.
نخست به خروج از مكه به منا اشاره فرموده كه مقصود شب نهم است و مستحب است در منا باشد و آنگاه عزم عرفات كند 2كه بيشتر حاجيان بدليل ازدحام جمعيت و مشكل تردّد، از مكّه محرم شده، مستقيماً عازم عرفات مىشوند. در هر حال امام - ع - با اشاره به منا مىفرمايد: