13و خود را شستشو بدهيم. اين شستشو براى ما لازم است. مراقب باشيد كه حج اين جهت را از دست ندهد. البته در دوران گذشته و در زمانى كه سردمدار امور حج كسانى بودند كه معنويات را لمس نكرده بودند، از آنها توقعى نبود. البته در آن زمان، كسانى بودند كه اهل معنا محسوب مىشدند و اهل توجه و تذكر بودند و خودشان را به نحوى تأمين مىكردند. اما دستگاهى كه آنها را به سمت معنويت حركت بدهد وجود نداشت. امروز وضع فرق مىكند. امروز كسانى كه متصدى حج هستند اهل معنويتند، اهل ذكر و تذكرند، اهل انس با خدا هستند، طعم معنويت را مىفهمند و شيرينى انس با خدا را درك مىكنند. فرق مىكند وقتى كه مسؤولان حج اين گونه افرادى باشند يا افرادى باشند كه اصلاً نمىفهمند حج چيست و فرق بين يك مسافرت معمولى و گردشى را با حج عظيم الهى ندانند و خيال كنند اين هم يك مسافرتى است كه آدم برود و گردشى را بكند و دنيا را ببيند و برگردد. خيلى بين اينها فرق است. امروز شما مسؤولان حج هستيد و اهل معنويت و متصدى اموريد. من خواهش مىكنم از همه آقايان محترم، از همه مسؤولان و از همۀ برادران و خواهران و هر كسى كه به نحوى با حاجى ارتباط دارد، يكى از كارها و كوششهاى آنها اين باشد كه اين حاجى را به روح و معنويت حج و به تأثيرى كه حج براى تكامل فردى انسان - منهاى مسائل اجتماعى - دارد