33گفت: حلق و روايات در اين باب انسان را توجه به بندگى محض و اخلاص در مقابل پروردگار مى‌دهد و مى‌خواهد در پايان اعمال حجّ با علامت بردگى، بندگى خودش را در مقابل حضرت حق - جلّ و علا - اعلان نمايد و از آلودگى‌هاى ظاهرى و باطنى كه نشانۀ غير خداست، پاك گردد و چه زيبا است عبارتى كه مرحوم فيض كاشانى در أسرار حجّ از امام صادق - عليه‌السلام - نقل مى‌كند:
«إذا اردت الحج فجرّد قلبك للّه - تعالى - من كل شاغل و حجاب كلّ حجاب و فوّض أمورك كلّها إلى خالقك و توكّل عليه في جميع ما تظهر من حركاتك و سكناتك. . . واحلق العيوب الظاهرة و الباطنة بحلق شعرك و ادخل في أمان الله و كنفه و ستره و كلاءته من متابعة مرادك بدخولك الحرم. . .» .
«آنگاه كه اراده و قصد رفتن به حجّ را نمودى، دل و قلبت را اختصاص به صاحب خانه ده و از هر چيزى كه تو را مشغول به خود مى‌كند و مانع از ارتباط بيشتر با حضرت حقّ مى‌گردد باز دار؛ [زيرا] علاقه به او بايد جلوگير همه موانعى شود كه انسان را از او باز مى‌دارد. همه كارهايت را واگذار به آفرينندۀ خود كن، و در همه حركات و خيزشها و آرامش‌ها بر او تكيه و توكّل نما. . .
با تراشيدن موى سر خود (حلق) همۀ زشتيها و ناپاكيهاى برون (ظاهرى) و درون (داخلى) را از خود دورساز و سپس با دخول در حرم او به وادى أمن و جوار رحمت و زيبايى‌هاى پنهان و ثمرات پربار پيروى حضرت حقّ - جل و علا - پاى نه» . 1پى‌نوشتها: