28يكديگر ايجاد زحمت و ازدحام مى‌كردند. 1
ابوبصير نيز به نقل از امام صادق - ع - مى‌گويد:
«چند چيز براى زنان لازم نيست: 1 - با صداى بلند لبيك گفتن، 2 - حجرالأسود را لمس كردن، 3 - ورود به كعبه، 4 - هروله نمودن بين صفا و مروه» . 2
عايشه به خانمى چنين گفت:
براى لمس حجرالأسود ايجاد مزاحمت نكن، اگر ديدى خلوت است استلام كن و اگر ديدى جمعيت زياد است «اللّه اكبر» و «لااله الاّ اللّه» بگو و بگذر. 3
در گذشته فشار زنان براى استلام حجر، گاهى موجب درگيرى لفظى مى‌شد. مثنى بن صباح مى‌گويد: همراه عطاء بن ابى رباح طواف مى‌كرديم كه او متوجه شد زنى مى‌خواهد استلام [حجر] كند بر سرش فرياد زد و گفت: دستت را بپوش، زنان را حقى براى استلام حجر و ركن نيست. 4
در نقل ديگرى آمده كه عطا گفت: فرزند هشام زنان را از طواف كردن همراه با مردان، منع كرد. 5
غازى در جزء دوم از تاريخش گفته است:
در گذشته مردان و زنان همراه با هم طواف مى‌كردند ليكن از زمانى كه خالد بن عبدالله قسرى از سوى عبدالملك مروان به امارت مكّه منصوب شد طواف مردان و زنان را از يكديگر جدا ساخت. وى در كنار هر ركنى از اركان كعبه، پاسبانى تازيانه بدست گماشت تا ميان مردان و زنان فاصله ايجاد كند و او اولين كسى است كه چنين كرد. 6
على بن حسن هاشمى نيز كه امارت مكه را در خلافت مهتدى فرزند واثق به عهده داشت، اوّلين كسى است كه ميان مردان و زنان در نشستن در مسجدالحرام ايجاد فاصله نمود. وى دستور داد ريسمانهايى را