20خواست در دنيا و اگر خواست در آخرت» . 1
شبيه اين روايت را اهل سنت از ابن عباس به نقل از رسول خدا - ص - با كمى تغيير آوردهاند. 2
دانشمند و محقق ارزشمند، آقاى على اكبر غفارى در رابطه با اختلاف ثوابهايى كه در اينگونه روايات و نظاير آن آمده مىنويسد:
اختلاف در مقدار ثواب، كه دربارۀ بعضى اعمال در روايات آمده است، به اعتبار مخاطب و موقعيت و كمال عمل است. گاهى ممكن است ثواب طواف از آزاد كردن بنده بيشتر باشد؛ چون بردگان كم هستند يا در رفاه و آسايش و تحت تعاليم حق زندگى مىكنند و گاهى تحت فشار اربابان و شكنجۀ آنها قرار گرفته و بدون فرهنگ بسر مىبرند، و آزاد كردن آنان از هر عمل خيرى در چنين موقعيتى بالاتر است و گاهى، به عكس است و در اين وقت، طواف كه موجب آزادى بندهها را تقويت مىكند و انسان را در مقامى از قرب به حق مىرساند كه اعمال و كردار و رفتارش هر يك موجب آزادى هزاران هزار خلق خداست، از اين رو ثواب طواف او بيشتر مىشود. پس ثواب وابسته به موقعيت و كيفيت عمل است و در تاريخ اسلام افرادى بودهاند كه طواف خانه كعبه را تمام عمر، سالى چندين بار به جا مىآوردهاند، ولى از آنها اعمالى يا دستوراتى صادر شده كه صدها هزار مردم آزاد را به بردگى كشانده است، آرى اين ثوابها همگى شرط و شروطى دارد و مطلق نيست و با اختلافِ شرايط، كم و زياد مىشود. 3
ابن عباس نقل كرده كه رسول خدا - ص - فرمودند:
«كسى كه پنجاه مرتبه طواف كند از گناه پاك مىشود، همچون زمانى كه از مادر متولّد شده است» . 4
برخى از دانشمندان معتقدند كه لازم نيست پنجاه مرتبه طواف در يك زمان و پىدرپى صورت بگيرد، بلكه اگر در طول زندگى در نامه عمل او