65اوضاع پيچيدۀ جهان و مسائل جارى مسلمانان برخورد فعّال داشته و هدايت و رهبرى همه جانبه را عهدهدار باشند.
نكتۀ قابل توجّه ديگر، كه ذكر آن در اين مقدّمه مىتواند سودمند باشد و اصولاً غفلت از آن شايسته نيست، اين است كه: «فقه» و «تفقّه» به معناى «فهم و تلاش بيشتر در بهتر فهميدن» ، ريشۀ قرآنى دارد. امّا كلمۀ «اجتهاد» و «مجتهد» به مفهوم اصطلاحى، علاوه از آنكه در قرآن كريم مطرح نيست، لااقل در فرهنگ تشيّع، اصالت ندارد.
هرچند كه بعداً درگفتگوها و برخوردهاى خلفا و حاكمان و در بحثهاى كلامى و عقيدتى و در كتب معارف، بر زبانها و قلمها جارى شده و معانى اصطلاحى ويژهاى پيدا كرده است.
مدّعاى ما آنست كه فقه اسلامى و شيعى با همان تعريف و هويّتش، آنچنان داراى وسعت نظر و جامعيّت محتوايى است كه اگر با ملاكات و ديدگاههاى گستردۀ شارع مقدّس به مسائل و موضوعات، نگريسته شود و با آنها با نظر عميق و ژرف برخورد بعمل آيد و قواعد و اصول، همواره مدّ نظر باشد، خواهيم ديد كه براى همۀ نيازها و مشكلات زندگى راه حلهاى مناسب، و براى همۀ سؤالات برخاسته از احتياجات و روابط گونهگون انسانها در سطوح مختلف، پاسخهاى منطقى و قانع كننده، مىتوان يافت.
طرح مسأله:
مطلبى كه مىخواهم در اين مقاله مطرح كنم، مسأله «قربانى در مِنىٰ» است و اين مسألهاى است از مسائل بسيار كه در سالهاى اخير - با ملاحظۀ تحوّلات عظيم در حيات بشرى و كشورهاى مسلمان و از آن جمله عربستان، در موسم حج - همواره مورد سؤال و جواب و اظهار نظرهاى گوناگون بوده و هست.
سرزمين مِنىٰ محدودهاى است مشخّص و با مناسك و اعمالى معيّن و در روزهاى معلوم، كه از روزگاران كهن، محل انجام عبادتهاى ويژهاى بوده است كه در آئين اسلام بشكل كاملترى در