44«زنى در حج، فرزند خردسال خود را خدمت پيامبر(ص) بلند كرد و پرسيد: يا رسول الله! آيا اين هم حج دارد؟ فرمود: آرى! و تو پاداش مىبرى.» 1
از اين روايت استفاده مىشود كه همراه بردن كودك نه تنها اشكالى ندارد بلكه براى والدين او به سبب زحمت و مشقتى كه براى حج طفل انجام مىدهند، ثواب و پاداش از جانب حضرت حق در نظر گرفته شده است؛ زيرا كودكان در تقليد و يادگيرى مفاهيم و مسائل دينى و عبادات، آمادگى بيشترى در مقايسه با ديگر رفتارها و موضوعات دارند و به حتم، حج بردنِ طفل، اثرات روحى و روانى بسزايى در كودك بر جا مى گذارد.
آموزش عبادات به فرزندان در سيره و كلام معصوم(ع)
از مهمترين عواملِ بىتوجهى كودكان به تكاليف عبادى، افزون بر آگاهى نداشتن از فلسفه و اثرات عبادات، بىتوجهى و يا نبود تقيد و اهتمامِ خودِ والدين نسبت به انجام به موقع تكاليف عبادى است. با بررسى برخى از رواياتِ تربيتى، درمىيابيم كه اسلام به تربيت دينى فرزندان؛ بهويژه تربيت عبادى تأكيد زيادى كرده است تا كودكان به مراحل عالى كمال راه يابند. براى تحقق اين هدف و علاقهمند كردن كودكان به فراگيرى و انجام تكاليف عبادى، بايد اقدامهاى لازم و مقتضى را از همان دوران كودكى به عمل آوريد. به اين ترتيب، با برنامهريزى دقيق سعى شود مطالب دينى و عبادى مورد نياز و ضرورى را به صورت ساده و قابل فهم به كودكان آموزش داد و آنان را به انجام اعمال و پاىبندى به آن تشويق كرد.
آموزش عبادات واجب (همچون نماز، روزه و حج) براى كودك از ظرافت ها و پيچيدگىهاى خاصى برخوردار است. اگر چه كودكان در سنين شش تا نُه سالگى به حد تكليف نرسيدهاند و چيزى بر آنها واجب يا حرام نيست ولى اسلام براى آشنايى و انس با عبادت و احكام و مراسم مذهبى و آگاهى از شيوههاى بندگى به پدران و مادران دستور داده كه فرزندان خود را به عبادت وادارند. هدف ائمه(ع) اين نيست كه اين عمل با خشونت باشد