52ب) در «الأحكام» نيز گفته است:

«قرائت مجرور يا منصوب «أَرْجُلكُمْ» درصورتى بلامانع است كه عطف بر«رُءُوس» باشد.» ¹

ديده شد كه ابن حزم آيه را با هرگونه قرائتى، صريح در مسح دانسته و حمل آن بر غسل را ناصواب شمرده است.

ابو المعالى جوينى:

«كسانى كه بر علوم نحو و ادبيات قرآن كريم احاطه دارند، قرائت «و أرجلَكم» (به فتح لام) را بر مسح پاها حمل كرده و آن را بر محل «رُءُوسِكُم» عطف مى‌كنند.» ²

فخرالدين رازى:

«مقتضاى مجرور خواندن كلمۀ «أَرْجُلكُمْ» اين است كه بر «رُءُوس» عطف شده باشد. در اين صورت، پاها را بايد همچون سر، مسح كرد. اما در صورتى كه آن را منصوب قرائت كنيم، به گفتۀ علما، مسح واجب است؛ زيرا كلمۀ «بِرُؤُسِكُمْ » در جملۀ (وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِكُمْ ) در محل نصب است، اما ظاهراً به وسيلۀ «باء» مجرور شده است. بنابراين اگر «أَرْجُلكُمْ» بر «رُؤُسِكُم» عطف شده باشد، مى توان آن را بنابر عطف بودن بر محل «رُؤُسِكُم» منصوب خواند و مى توان آن را بنابر عطف بودن بر ظاهر «رُؤُوسِكُم» مجرور خواند. اين، نظريۀ مشهور نحويان است. بنابراين، مى‌گوييم: ظاهراً جايز است كه عامل نصب در «أَرْجُلكُمْ»، «وَ امْسَحُوا» بوده باشد و همچنين جايز است كه عامل نحوى در آن «فَاغسِلُوا» باشد، ليكن هنگامى كه دو عامل در معمول واحد اجتماع كنند، اعمال عاملِ اقرب ( نزديك تر) اولويت داشته و با اين حساب لازم است عامل نصب عمل كرده و نتيجۀ آن همچنين وجوب مسح پاها باشد.» ³

*سنّت پيامبر(ص)

دوّمين دليل قائلين به وجوب مسح، سنّت پيامبر(ص) است كه از طريق روايات اهل‌بيت(عليهم السلام) اثبات مى‌شود كه به برخى از آن روايات نيز اشاره مى‌كنيم:

1.

مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ، عَنْ أَبِي أَيُّوبَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ، عَنْ أَبِي عَبْدِ الله(ع) فِي حَدِيثٍ قَالَ: «... وَ ذَكَرَ الْمَسْحَ فَقَالَ: امْسَحْ عَلَى مُقَدَّمِ رَأْسِكَ وَ امْسَحْ عَلَى الْقَدَمَيْنِ وَ ابْدَأْ بِالشِّقِّ الْأَيْمَنِ».