16
مسجد شجره و حد ترخص مدينه
از شرايط قصر صلاة، گذشتن از حد ترخص است. بنابراين، شخص مسافر چنانچه از وطن يا از جايى كه قصد ده ر7وز كرده و يا به جهت 30 روز ماندن با ترديد نماز را كامل مى‌خواند، سفر را آغاز كند. اگر پيش از حد ترخص بخواهد نماز بخواند، كامل است و چنانچه به حد ترخص برسد نماز شكسته است و نسبت به روزه نيز اگر قبل از ظهر به سفر مى‌رود تا پيش از رسيدن به حد ترخص افطار آن جايز نيست.
هرچند اغلب مسافران و زائران ايرانى به جهت اينكه كمتر از 10 روز در مدينه منوره مى‌مانند نمازشان در مسجد شجره شكسته و حكم تخيير در مدينه نيز شامل مسجد شجره نمى‌شود چون خارج از شهر است و آن حكم به فتواى برخى از فقها اختصاص به مسجد النبى دارد و به فتواى برخى ديگر در خارج مدينه و در شهر نيز جارى است، هرچند قائل به جريان حكم تخيير در تمام مدينه فعلى نيز باشيم - كه فتواى برخى از مراجع نيز اينچنين است - باز شامل مسجد شجره نخواهد بود. اما از آنجا كه بسيارى از اهالى مدينه پيرو اهل بيت هستند و اين سوال براى آنها مطرح است كه آيا مسجد شجره خارج ترخص مدينه است يا نه، و همچنين برخى از اعضاى بعثه و ستاد حج كه با قصد عشره در مدينه نماز را تمام مى‌خوانند هنگام عزيمت به مكه، نسبت به نماز در مسجد شجره سوال دارند. لذا در تحقيق ميدانى كه توسط كارشناسان مركز موضوع‌شناسى احكام فقهى و سازمان جغرافيايى صورت گرفته، معلوم شد كه مسجد شجره در خارج ترخص مدينه نيست لذا اين افراد بايد در مسجد شجره نماز را كامل بخوانند.
يادآورى مى‌گردد هرچند طريق قديم شجره در برخى نقاط از ترخص مدينه خارج مى‌شود ولى پس از طى مسير وقتى كه به مسجد شجره مى‌رسد وارد محدوده ترخص مى‌گردد لذا زائرانى كه قصد احرام يا نماز در مسجد شجره را دارند چون پس از بيرون رفتن از مدينه و ترخص آن مجددا وارد محدوده ترخص مى‌شود و از اول نيز اين تصميم را داشته‌اند، مسافر محسوب نمى‌شوند، لذا در مسجد شجره بايد نماز را كامل بخوانند. در اين جا به گزارش تعيين حد ترخص توجه فرماييد: