10اشكال دارد، لهذا بايد سعى نمود كه در زمين علامتى پيدا نمود كه برابر جزء اول حَجَر باشد كه جزء اول بدن كه انگشتان بزرگ پاها است بر آن گذاشته و روانه شود!
ايشان در جاى ديگر مى‌گويند:
«واجب است كه در وقت طواف، جميع بدن او بيرون از خانۀ كعبه باشد. پس بايد دست خود را داخل شاذروان نكند و به ديوار خانۀ كعبه نرساند و چنانچه سهواً دست خود را به ديوار خانه يا حجر اسماعيل رساند، بايد از آنجا حركت نكند تا دست خود را به نزد خود آورد و اندكى پس رود و شروع به طواف كند و اگر چنين نكند طواف او باطل است!»
مرحوم نراقى در نماز پشت مقام نيز نوشته است:
«. . . بهتر آن است كه در برابر وسط مقام بايستد، به نحوى كه قفل ضريح مقام رو به قبلۀ او باشد!»
5. مرحوم نراقى (ره) در بحث تقيه نيز اينگونه نظر داده است:
«. . . مخفى نماند كه در وقت تقيّه بايد اين دو ركعت نماز را دست بسته به جا آورد و قنوت را بدون بلند كردن دست بخواند!»
به هر حال مناسك مكّيه گرچه شصت و سه صفحه بيشتر نيست ليكن محتوايى عميق و ارزشمند دارد كه شايسته است فقيهان و محقّقان، تحقيقاتى گسترده‌تر داشته، مبانى فقهى اين عالم فرزانه را مستند نمايند و در اختيار علاقمندان قرار دهند.
از خداوند متعال براى آن فقيه زاهد، عالم و وارسته رحمت و رضوان الهى مسألت دارم.
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله ربّ العالمين والصّلاة والسّلام على نبيّنا محمّد وآله وأصحابه أجمعين.
أمّا بعد، چنين گويد ذرّۀ احقر، مهدى ابن أبى‌ذر - عفى الله عنهما - كه چون اين بى‌بضاعت، قبل از اين، رسالۀ مبسوطه‌اى در اعمال و مناسك حج نوشته بود، به‌سبب اشتمال آن بر اكثر اعمال و آداب