48مى‌شود و كراهت دارد. 1برخى هم به منظور جمع كردن ميان روايات، بر اين باور رسيده‌اند كه اگر كسى براى عبادت در مكه ساكن شود، مستحب است ليكن براى تجارت و امثال آن كراهت دارد. 212. همانگونه كه آخرين پيامبر در مكّه ظهور كرد و دين اسلام را در جهان گسترش داد، واپسين حجت او نيز از مكّه ظهور خواهد كرد و جهان را پر از عدل و داد خواهد ساخت. بر ديوار خانۀ خدا تكيه نموده، نداى توحيد سرخواهد داد.
اين سرزمين، هم محلّ ظهور آخرين پيامبر خداست و هم محلّ ظهور واپسين حجّت الهى، امام عصر (عج) .
موارد ياد شده تنها نمونه‌هايى از فضايل دو شهر مكّه و مدينه است.
دانستن اين مطلب كه كداميك از اين دو شهر برتر از ديگرى است، چندان ثمرى ندارد. امّا آگاهى از فضايل آنها موجب مى‌شود كه زائران سفر حج، بهرۀ بيشترى ببرند.
در ضمن، نكتۀ ديگرى نيز آشكا شد و آن اينكه على‌رغم عشق و علاقۀ شيعيان به شهر پيامبر و اُنس و الفت آنان با حرم آن حضرت و نيز بقيع شريف و دشوارى ترك مدينه براى زائران حرم نبوى، همۀ آنان مكّه را افضل و برتر از مدينه شمرده‌اند و اين علاقه و محبّت موجب نشده است كه دلايل برترى مكّه بر مدينه را ناديده گرفته و مدينه را برتر بدانند. منطق شيعه هيچگاه مقهور محبّت و عشق نبوده و هماره اين دو را در كنار يكديگر داشته است. آنانكه شيعيان را متّهم مى‌كنند كه براى مرقد پيامبر و امامان خود، بيش از مسجدالحرام و خانۀ خدا اهمّيت قائلند، يا جاهلند يا مغرض؛ چرا كه در اين مكتب، عشق و علاقه به پيامبر و اهل بيت گرامى او، از عشق به كعبه و خداى كعبه ناشى مى‌شود.
پى‌نوشت‌ها: