12امام باقر عليه السلام فرمود: بكّه (نام) جايگاه خانۀ خدا است و مكّه (نام تمام) حرم. . . (الحج والعمرة فى الكتاب و السنة، ص30، ح3)
مكان‌هاى مقدس در اطراف كعبه
مقام ابراهيم، حجرالاسود و حجر اسماعيل مكان‌هاى مقدس اطراف كعبه:
إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنّٰاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ. . . فِيهِ آيٰاتٌ بَيِّنٰاتٌ. (آل عمران: 96 و 97)
از امام صادق عليه السلام در بارۀ آيٰاتٌ بَيِّنٰاتٌ در آ يه فوق سؤال شد حضرت فرمود:
(مقصود از آن) مقام ابراهيم - سنگى كه ابراهيم عليه السلام بر آن ايستاد و اثر پايش در آن افتاد - و حجرالاسود و منزل (حجر) اسماعيل است. (الحج والعمرة فى‌الكتب والسنة، ص97)
مقام ابراهيم مهمترين مكان مقدس موجود در اطراف كعبه:
وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثٰابَةً لِلنّٰاسِ وَ أَمْناً وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقٰامِ إِبْرٰاهِيمَ مُصَلًّى. . . . (بقره: 125)
إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنّٰاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ. . . فِيهِ آيٰاتٌ بَيِّنٰاتٌ. (آل عمران: 96 و 97)
از اينكه خداى تعالى فرمان داده مقام ابراهيم به عنوان محل نماز انتخاب شود و نيز از اينكه در ميان «آيات بينات» تنها مقام ابراهيم به صراحت ذكر شده است، مى‌توان نكتۀ فوق را استفاده كرد.
صفا و مروه و محل سعى از مكان‌هاى مقدس در جوارمسجدالحرام و كعبه:
إِنَّ الصَّفٰا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعٰائِرِ اللّٰهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاٰ جُنٰاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمٰا. (بقره:158)
موقعيت جغرافيايى كعبه
قرار داشتن كعبه در دامنه‌هاى كوه و در ميان دره‌اى غير قابل كشت و زرع:
رَبَّنٰا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوٰادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ. . . . (ابراهيم: 37)
«وادى» به معناى دامنۀ كوه بزرگ است (مجمع البيان، ذيل آيه) .
نام‌ها و اوصاف كعبه
1. البيت و بيت (خانه و منزل) :
وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثٰابَةً لِلنّٰاسِ. (بقره: 125)