60مى‌باشد و اگر كسى نقض سوگند كند يا به عمد دروغ بگويد بر اوست كه همراه طرف مخاصم خود نزد اين چاه رفته و هفت بار بر خود لعن كند تا نسلش منقطع گردد و به مرگ همۀ عزيزانش مبتلا شود و مال و جان و شرفش آسيب پذيرد و آوارۀ زمين شود و گوش و چشم و عقلش را از دست بدهد.
چكيده و نتيجه‌گيرى
خلاصه كلام: ديانت يهودى، حج را به عنوان يك عبادت با آثار مادى و معنوى مى‌نگرد؛ همانگونه كه دين اسلام و ساير اديان توحيدى و غير توحيدى چنين نگرشى به حج دارند. ولى تفاوت در ماهيت اين عبادت و آداب و اعمال و شعائر و مكان و زمان آن است. هدف عمدۀ مقاله اين است كه بگويد آنچه يهوديان به عنوان حج انجام مى‌دهند، موافق چيزى نيست كه پيامبرشان به عنوان شريعت آسمانى آورده و آن توجه خالصانه و صحيح به مكان مطلوب و زمان معين و مناسك واجب آن باشد.
حج از زمان خليل، ابراهيم عليه السلام بر مردم واجب شده، چنانكه آيۀ كريمۀ وَ أَذِّنْ فِي النّٰاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجٰالاً وَعَلىٰ كُلِّ ضٰامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ بيانگر است. اين فريضۀ آسمانى مكان و زمان را معين ساخته و براى انجام آن شرط استطاعت را قائل شده است: وَ لِلّٰهِ عَلَى النّٰاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطٰاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً. . . ؛ «بر عموم مردم است در صورت استطاعت، حج بيت اللّٰه الحرام كنند.» اين دعوت عام است و ويژۀ مسلمانان نيست و تنها مؤمنان يا فرقۀ خاص يا قبيله و نژاد به خصوص به آن مكلف نيستند و از آيه كريمه: إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنّٰاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبٰارَكاً وَ هُدىً لِلْعٰالَمِينَ استفاده مى‌شود كه خداوند اين خانه را براى گروه‌هاى خاصى از بندگان قرار نداده كه بركت و هدايت و رحمت و آمرزش ويژۀ آنان باشد و ديگران محروم بمانند.
از امام موسى بن جعفر عليهما السلام تفسير آيۀ وَ لِلّٰهِ عَلَى النّٰاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطٰاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللّٰهَ غَنِيٌّ عَنِ‌الْعٰالَمِينَ راپرسيدند. حضرت فرمود:
«مَنْ قٰالَ ليس هٰذٰا هٰكَذٰا فَقَدْ كَفَر» ؛ «كسى كه بگويد مطلب چنين نيست كه آيه مباركه مى‌فرمايد، همانا كافر شده است.»
آرى حج به غير خانۀ خدا، از هيچ انسانى پذيرفته نيست و بدعت و