67
فصل چهارم
تصريح شاعران عرب زبان
1 - شاعر پر شور قرن دوّم، سيّد حميرى، متوفّاى 179 ه. ق. در ضمن قصيدۀ مفصّلى مى‌گويد:
وَلَدَتْهُ في حَرَمِ الإِلٰهِ وَ اَمْنِهِ
وَ الْبَيْتِ حَيْثُ فَنٰاءُهُ وَ الْمَسْجَدُ
«مادرش او را در حرم خدا و در خانۀ امن او به دنيا آورد، كه خانه آستانه و سجده گاه اوست.»
بَيْضٰاءُ طٰاهِرَةُ الثِّيٰابِ كَريمَةٌ
طٰابَتْ وَ طٰابَ وَليدُهٰا وَ الْمَوْلَدُ
«مادرى پاكيزه روى و پاكيزه خوى، مولودى پاكيزه از مادرى پاكيزه، در جايگاهى پاكيزه.» 12 - شاعر نكته پرداز قرون اوّليه، محمدبن منصور سرخسى، در ضمن يك قصيدۀ طولانى در اين رابطه چنين مى‌سرايد:
وَلَدَتْهُ مُنْجِبَةً وَ كٰانَ وِلاٰدُهٰا
فى جَوْفِ كَعْبَةَ اَفْضَلِ الأكْنٰانِ
«مادر نجيب و برگزيده‌اش او را در درون كعبه به دنيا آورد، كه بهترين جايگاه هاست.»
عَبَدَ الإِلٰهَ مَعَ النَّبِىِّ وَ اِنَّهُ
قَدْ كٰانَ بَعْدُ يُعَدُّ فِي الصَّبيٰانِ
«هنگامى كه به ظاهر خردسال بود و در شمار كودكان بود، همراه پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله به پرستش پروردگار مى‌پرداخت.» 23 - ابوطلحه، بن عبيداللّٰه، بن ابى عون غسّانى عونى، از شعراى قرن چهارم هجرى، در ضمن قصيدۀ غديريۀ خود مى‌گويد:
هُوَ الَّذي سَمَّتْهُ تِلْكَ الْجَوْهَرَةُ
اِذْ وَلَدَتْ فِي الْكَعْبَةِ الْمُطَهَّرةِ
«او همان شير بچه‌اى است كه اين گوهر تابناك (بنت اسد) هنگامى كه او را در درون كعبۀ مشرّفه بزاد شير نام نهاد.»
وَ خَرَجَتْ بِهِ فَقٰالَ الْجَمْهَرَةُ
مَنْ ذا؟ فَقٰالَتْ هُوَ شِبْلي حَيْدَرَةٌ
«چون او را بيرون آورد، همگان پرسيدند: او كيست؟ گفت: او شيرزاد من است، كه «حيدر» نام دارد.»
وَلَدْتُهُ مُطَهَّرَةً قُدْسِيّاً
«من او را پاك و پاكيزه و با قداست به دنيا آوردم.» 14 - شاعر پر شور و مورّخ پر طنطنۀ عهد عبّاسيان، ابوحامد عزّالدين، بن هبةاللّٰه معتزلى، مشهور به «ابن ابى‌الحديد» صاحب شرح نهج‌البلاغه، متوفّاى 656 ه. ق. در ضمن قصيدۀ معروفش مى‌گويد:
هُوَ الَّذي كٰانَ بَيْتُ‌اللّٰهِ مَوْلَدَهُ
فَطَهَّرَ الْبَيْتَ مِنْ أرْجٰاسٍ وَ أَوْثٰانٍ
«او همان شخصيت والا مقامى است كه بيت خدا زادگاه او بود، همو بود كه خانۀ خدا را از پليدى بت ها پاك و پاكيزه ساخت.» 2فصل پنجم
تصريح و تأكيد شاعران پارسى گوى
1 - ابوالمجد، مجدود بن آدم، مشهور به «سنائى» شاعر بلند آوازۀ قرن ششم مى‌گويد:
در كعبه «قُلْ تَعٰالَوْا» از مام كه زاد
2 - عارف و شاعر نامى، «مولانا جلال الدّين رومى» ، متوفّاى 672 ه. ق. در قصيدۀ معروفش مى‌گويد: