45بدين صورت كه علماى شيعه واجب مىدانند كه قربانى حج تمتع را در سرزمين منا ذبح كنند و در اين مورد به رواياتى از طريق عامه و خاصه استدلال مىكنند در حالى كه بيشتر اهل سنت ذبح در منا را مستحب مىشمارند و معتقدند كه ذبح در محدودۀ حرم كفايت مىكند. 1صاحب تذكرةالفقها در اين زمينه مىنويسد:
«يجب النحر أو الذَّبح في هدي التمتع بمنى عند علمائنا لما رواه العامة عن النبى صلى الله عليه و آله.
قال: منى كلها منحر و التخصيص بالذكر يدل على التخصيص فى الحكم و من طريق الخاصة.
قول الصادق عليه السلام في رجل قدم بهديه مكة فى العشر فقال: ان كان هدياً واجباً فلاينحره الاّ بمنى و ان كان ليس بواجب فلينحره بمكة انشاء و ان كان قد اشعره او قلّده فلاينحره الاّ يوم الأضحى و قال اكثر العامة انه مستحب و انّ الواجب نحره بالحرم.» 2و صاحب جواهر در اين مورد مىگويد:
« (و يجب ذبحه بمنى) عند علمائنا في محكيّ المنتهى و التذكرة و عندنا في كشف اللثام و هذا الحكم مقطوع فى كلام الاصحاب فى المدارك» 3در هر حال مسلّم است كه ذبح قربانى در منى از ديدگاه همه فقهاى اسلام اعم از شيعه و سنى جايز است و اختلاف فقط در اين مورد است كه آيا سرزمين منى براى ذبح تعيّن دارد (چنانكه قول شيعه است) يا اينكه ذبح در هر قسمت از محدودۀ حرم كفايت مىكند ولى انجام آن در منى مستحب است (چنانكه قول اكثر اهل سنت است) . 4مشكلات قربانى در عصر حاضر
1- اتلاف و اسراف گوشتهاى قربانى
يكى از مشكلاتى كه در عصر حاضر در مورد قربانى كردن در حج تمتّع پيش آمده، مسأله اتلاف و اسراف گوشتهاى قربانى در حدى بسيار وسيع است. هر كس كه توفيق تشرف