18توجه به امور اجتماعى است و روايتى مربوط به طواف و توجه به امور اجتماعى، بيان گرديد. با توجه به روايات مربوط به عرفات نيز، اين نكته به چشم مى‌خورد كه در انجام اعمال مخصوص به عرفات نيز نبايد از ياد بندگان خدا غافل بود؛ بلكه در حدّ امكان، بايد در رفع حاجات آنان كوشيد و يا لااقل به ياد آنها بود و از دعاى خير در حقّ آنان غافل نگرديد.

در روايتى آمده است: كسى كه در شب روز عرفه بنده‌اى را آزاد كند، خداوند براى آزادكردن آن بنده، ثواب يك حجّ واجب را به او مى‌دهد و به كسى كه موجبات آزادى وى را فراهم كرده است، دو ثواب مى‌دهد: ثواب رهاكردن بنده و ثواب حج. ¹

در روايت ديگر در خصوص دعا در حق برادر و خواهر دينى مى‌فرمايد: كسى كه در حق برادر دينى خود دعا كند، از عرش خدا ندا آيد كه صدهزار برابر آن در حقّ خودت به اجابت رسيد. اما اگر فقط براى خودش دعا كند، همان يك دعا پذيرفته خواهد شد؛ و كسى كه براى چهل نفر دعا كند قبل از آنكه در حقّ خود دعاكند، آن دعا در حقّ وى و ساير برادران دينى به اجابت مى‌رسد. ²روايات در اين زمينه بسيار است كه از ذكر يك‌يك آنها صرف‌نظر مى‌كنيم. فقط بايد دانسته شود كه پرداختن به امور اجتماعى (از قبيل رفع حاجات مؤمنين، صله رحم، اطعام، دلجويى از يتيمان و آزادكردن اسيران و. . .) در عرفه و عرفات، مورد تأكيد شارع مقدس بوده است. ³رمى جمرات

يكى از اعمال حجاج در مناسك حج، رمى جمرات سه‌گانه است. در اين عمل، حاجيان، سنگريزه‌هايى را كه از محوّطه حرم جمع كرده‌اند، به سوى جمرات پرتاب مى‌كنند. اين عمل، داراى شرايط زير است:

1 - پرتاب سنگريزه‌ها بايد به قصد قربت باشد؛

2 - سنگريزه‌ها نه درشت باشد و نه ريز و تنها سنگ باشد، نه كلوخ و چوب و. . . ؛

3 - سنگها از حرم باشد، نه از خارج حرم؛

4 - سنگها بكر و مصرف نشده باشد؛

5 - سنگها متعلّق به شخص ديگرى نباشد؛