13غربت‌هايى براى دين حق و امحاى باطل، استقامت و ايستادگى نموده‌اند و از تهمت‌ها و اهانت‌ها و زخم زبان‌هاى ابولهب‌ها و ابوجهل‌ها و ابوسفيان‌ها نهراسيده‌اند و در عين حال، با شديدترين محاصره‌هاى اقتصادى در شعب ابى‌طالب، به راه خود ادامه داده‌اند و تسليم نشده‌اند و سپس با تحمّل هجرت‌ها و مرارتها در مسير دعوت حق و ابلاغ پيام خدا و حضور در جنگ‌هاى پياپى و نابرابر و مبارزه با هزاران توطئه و كارشكنى، به هدايت و رشد همت گماشته‌اند كه دل صخره‌ها و سنگ‌ها و بيابانها و كوه‌ها و كوچه‌ها و بازارهاى مكّه و مدينه پر است از هنگامۀ پيامِ رسالت آنان كه اگر آنها به زبان و به سخن مى‌آمدند و از راز و رمز تحقّق «فَاسْتَقِمْ كَمٰا اُمِرْت» پرده برمى‌داشتند، زائران بيت‌اللّٰه الحرام در مى‌يافتند رسول خدا براى هدايت و ما و بهشتى‌شدن مسلمانان، چه كشيده‌اند. 1بنابراين، نگاه به كعبه، نگاه به يك بناى سنگ و گل نيست؛ بلكه نگاه به حضرت ابراهيم و اسماعيل و تاريخ حيات آن دو بزرگوار و نگاه به حضرت على عليه السلام است، از آن زمانى كه مادرش فاطمه بنت‌اسد به امر خدا وارد اين خانه شد و ولىّ خدا را در خانۀ خدا به دنيا آورد. . . تا زمانى كه اين ولى‌اللّٰه به امر رسول‌اللّٰه، بيت‌اللّٰه را از همۀ بت‌ها پاك و مطهّر گردانيد.
شايد با توجه به اين مسائل، مقدارى از اسرار كلام حضرت صادق عليه السلام فهميده شود كه فرمود:
هر كس عارفانه به كعبه نظر كند و از حق و حرمت ما به آن مقدار معرفت حاصل كند كه از حق و حرمت كعبه حاصل مى‌كند، خداوند همۀ گناهان وى را مى‌بخشد و از غم و غصّۀ دنيا و آخرت رها مى‌سازد. 2كلام امام صادق عليه السلام بيانگر اين نكته است كه توجّه به كعبه بايد انسان را به اهل بيت عصمت و طهارت متوجّه سازد و عرفان كعبه بايد به همراه عرفان امامت باشد؛ همانطور كه معرفت كعبه، معرفت نفس را به همراه دارد، معرفت خدا و پيامبر و امام را نيز در پى دارد؛ زيرا كعبه آيينۀ اسلام است و نبوّت و امامت، اركان اسلام‌اند. بدين جهت، در حديث شريف نبوى آمده است: «اَلنَّظَرُ اِلىٰ عَلىٍّ عِبادَةٌ. . . 3نگاه كردن به صورت على عليه السلام عبادت است» . زيرا على فرزند و سرّمكنون اين خانه است.
در مباحث گذشته بيان شد كه همۀ پيامبران به كعبه خدمت كرده‌اند و در شدائد به كعبه