35پيامبر بازگشت و علّت را از آن حضرت جويا شد. پيامبر فرمود: اين پيام را كسى جز من يا مردى از خاندان من نبايد ابلاغ كند. اين را «حاكم» به اسناد خود از انس بن مالك نقل كرده است» . 1فخر رازى مىگويد: هنگامىكه سورۀ برائت نازل شد، پيامبر صلى الله عليه و آله على عليه السلام را مأمور ساخت كه به موسم برود و آن را بر مردم قرائت كند. خدمت پيامبر عرض شد چرا اين مأموريت را به ابوبكر واگذار نكرديد؟ فرمود: جز مردى از (خاندان) من آن را ابلاغ نكند. آنگاه على عليه السلام در روز عيد قربان نزديك «جمرۀ عقبه» ايستاد و گفت:
«اَيُّهاالناس! من فرستادۀ رسول خدا به سوى شما هستم. سپس سى يا چهل آيه و به قول مجاهد سيزده آيۀ، سورۀ توبه را تلاوت فرمود و اضافه نمود كه: من مأمورم چهار مطلب را اعلام كنم:
* از اين سال به بعد، مشركان حق نزديك شدن به خانه كعبه را ندارند.
* كسى نبايد برهنه طواف خانه كند.
* جز مؤمن داخل بهشت نگردد.
* با هركس عهد و پيمانى هست بدان وفا مىشود» . 2قريب به اين را ابن كثير از احمد بن حنبل از انس بن مالك آورده است. 3ابوبصير از امام باقر عليه السلام نقل مىكند:
على عليه السلام در حالىكه شمشير خود را از غلاف بيرون كشيده بود، خطبهاى خواند و خطاب به مردم فرمود: «لا يطوفنّ بالبيت عريان، و لا يحجَّنَّ البيت مشرك، و من كان له مدّة فهو الى مدته و من لم يكن له مدة فمدّته أربعة اَشهر» . 4«برهنه حق ندارد طواف خانه كند، مشرك نبايد به حج بيايد، كسىكه پيمانى دارد تا مدّت معين معتبر است، و كسىكه مدت معين ندارد تا چهار ماه مهلت دارد» .
طبرسى از زيد بن نقيع نقل كرده است كه گفت: از على عليه السلام پرسيدم شما براى ابلاغ چه چيزى اعزام شديد؟ پاسخ داد:
چهار چيز:
«مشرك وارد خانۀ كعبه نشود، برهنه طواف نكند، هركس با پيامبر عهد و پيمانى دارد تا زمان مقرر مجال دارد و به هركس ندارد تا چهار ماه مهلت داده مىشود» . 5و نيز طبرسى گويد: على پس از اعلام اين چهار مطلب، در نزديكىِ جمرۀ عقبه، سيزده آيه از سورۀ برائت را تلاوت كرد. 6بهطور خلاصه منابع فريقين با اندك تفاوتى به نقل واقعه پرداختهاند، در پارهاى از اين منابع پس از آنكه پيامبر آيات را به ابوبكر داد جبرئيل نازل شد و از آن حضرت