15در مسائل اجتماعى؛ امنيت ملّى، آزادى، برادرى و برابرى و مانند آن را تأمين كنند.

در مسائل سياسى؛ از استبداد، استعمار و استثمار بپرهيزند.

بنابراين، مدينه‌اى فاضله است كه جامع همۀ اين شؤون باشد.

بخش مهمّ قرآن كريم پيرامون مسائل سياسى است و همۀ كمالات در آن كتاب آسمانى طرح گرديده است. اگر جامعه‌اى بخواهد مدينۀ فاضله‌اى بسازد، به يقين، بدون داشتن حكومت، امكان‌پذير نخواهد بود و حكومت زمانى فاضله است كه از يك سو حاكِمى آگاه، وارسته، مدير و مدبّر در رأس آن قرارگرفته و اداره امورش را به عهده گيرد و از سوى ديگر مردمى آگاه و مطيع، امّت آن باشند. نه امام بدون «امّتِ آگاه» توانِ تأسيس مدينۀ فاضله را دارد و نه امّت آگاه بدون «امام» . از اين رو است كه انبياى ابراهيمى در راه ابراهيم خليل حركت مى‌كنند و در دعاها و نيايش‌هايشان، از خداوند راهى را كه قرآن كريم از زبان ابراهيم خليل فراسوى مردم نصب كرده است، تقاضا دارند. آنان در عين حال كه كوشش مى‌كردند اركانِ يك مدينۀ فاضله را تأمين كنند، سعى داشتند بارقۀ عشقى هم بدمد و كوشش‌هايشان را روح دهد.

ابراهيم خليل؛ معمار و مهندس تمدّن، نقشۀ مدينۀ فاضله را بر اساس چهار ركن و يك هستۀ مركزى تنظيم نمود و آن را از خداوند - تعالى - مسألت كرد. اركان چهارگانه عبارتند از: 1- آبادى و عمران. 2- امنيّت. 3- اقتصاد سالم. 4- عواطف و آرامش دل‌ها.

مكّه مى‌تواند امّ القرىٰ ¹شود و آنگاه الگوى مدينۀ فاضله باشد.

ابراهيم بنيانگذار كعبه است و اوست كه سرزمين غير ذى زرع را امّ القُرى كرد. براى اين كه اين ديار غير ذى زرع، امّ القرى شود و صدا از آن سرزمين به جهان و جهانيان برسد و ساكنان زمين مشتاق ديدار اين فلات باشند، به خداوند متعال عرض كرد: ²1- «پروردگارا! اين سرزمين غير ذى زرع را آباد فرما و به صورت شهر درآور» (رَبِّ اجْعَلْ هذا بلداً. . .)

بديهى است كه منطقۀ غير ذى زرع اگر بخواهد مدينۀ فاضله باشد، ابتدا بايد بازسازى شود و به صورت شهر درآيد.

2- «امنيّت ساكنان اين شهر را فراهم نما» (ربّ اجعل هذا بلداً آمِناً. . .)

3- «اقتصاد سالم ساكنانِ اين منطقه را تأمين فرما» (وارزق أهْلَهُ من الثمرات. . .)