24«آدم كه بخاطر عصيان خداوند از بهشت رانده شد و به زمين فرود آمد گفت: پروردگارا! براى من چه پيش آمده است كه آواى فرشتگان را نمى‌شنوم و وجودشان را ديگر احساس نمى‌كنم؟ فرمود نتيجۀ (ترك اولىٰ و) خطاى تو است، ولى برو و براى من خانه‌اى بساز، بر گِرد آن طواف كرده و مرا ياد كن، همانگونه كه ديدى فرشتگان رفتار مى‌كنند و بر گِرد عرش من مى‌گردند. . . آدم به مكه رسيد و بيت‌الحرام را ساخت و جبرئيل - ع - با بال خود به زمين زد و پايۀ استوارى در پايين‌ترين نقطه زمين براى او آشكار ساخت و فرشتگان سنگهايى در آن ريختند. . . 1
بدنبال بناى كعبه، ملائكه شيوۀ طواف كردن بر گِرد آن را به آدم آموختند.
در تاريخ الخميس آمده است: ملائكه به آدم گفتند: ما هزار سال پيش از تو حج مى‌گزارديم، سپس پيشاپيش آدم حركت كردند تا او هفت دور طواف نمود. 2
آدم گرد كعبه طواف مى‌كرد، همانگونه كه ملائكه پيرامون عرش خدا طواف مى‌كردند. 3
عبدالله بن ابى سليمان آزاد كردۀ بنى مخزوم مى‌گويد: چون آدم از بهشت فرود آمد، نخست هفت بار گرد كعبه طواف كرد و سپس دو ركعت نماز روبروى كعبه گزارد. . . و از آن هنگام كه آدم طواف كرد طواف بر گرد كعبه معمول و سنت شد. 4
حرم الهى نيز به اندازۀ كنونى آن، تعيين شد - نه كمتر و نه زيادتر - بدان جهت كه خداوند تبارك و تعالى ياقوت سرخ فامى را بر آدم فرو فرستاد و آدم آن را در جاى كنونى خانۀ كعبه قرار داد و پيوسته پيرامون آن طواف مى‌كرد. . . 5فرشتگان در طواف كعبه
ازرقى مى‌نويسد:
«در يكى از كتابهاى پيشينيان نخستين كه در آن موضوع كعبه آمده بود، چنين ديدم كه هيچ فرشته‌اى را خداوند به زمين نمى‌فرستد مگر آنكه او را به زيارت كعبه فرمان مى‌دهد و آن فرشته از كنار عرش احرام بسته و لبيك گويان فرود مى‌آيد، نخست حَجَر را مى‌بوسد و استلام مى‌كند و سپس هفت دور، بر خانه طواف مى‌كند و داخل كعبه دو ركعت نماز مى‌گزارد، آنگاه به آسمان صعود مى‌كند. 6
راهنماى آدم در انجام مناسك حج جبرائيل امين بود. او پذيرش توبۀ آدم - ع - را به آن حضرت ابلاغ نمود، سپس مناسك حج را به او آموخت؛ از جملۀ آن مناسك، هفت دور طواف گرد خانۀ خدا بود. 7
پس از بناى خانۀ كعبه به دست حضرت آدم - ع - اقوام و ملل گوناگون احترام خاص و ويژه‌اى براى آن قائل شدند، هر يك بگونه‌اى حج گزارده، گرداگرد بيت‌اللّٰه الحرام طواف مى‌كردند.
مسعودى فاصلۀ زمانى هبوط آدم تا مبعث پيامبر اسلام - ص - را حدود چهار هزار و هشتصد و يازده سال و شش ماه و ده روز ذكر مى‌كند. 8طواف پيامبران
پس از مرگ حضرت آدم - ع - شيث نيز به همان شيوه حج گزارد. 9
مجاهد گفته است: هفتاد و پنج پيامبر حج گزاردند و همگان طواف كردند. 10