2همان سرنوشت گرفتار گشته است. 1
حج از ديدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت آيةاللّٰه خامنه‌اى - حفظه اللّٰه -
رازها و رمزهاى حج بيش از آن است كه در گفتارى بتوان آن‌را گزارش داد ولى در آن ميان، هر چشم رازشناسى، سه ويژگى برجسته را در نگاه أوّل، در آن باز مى‌شناسد:
نخست آنكه حج، يگانه فريضه‌اى است كه خداوند براى اداى آن، همۀ آحاد مسلمين - هرآنكس از آنان را، كه داراى استطاعت باشد - از سراسر عالم و از خلوت خانه‌ها و عبادتگاهها به يك نقطه فرامى‌خواند و در أيّام معلومات، در گونه‌گون تلاش و حركت و سكون و قيام و قعود، آنان را به يكديگر پيوند مى‌زند: «ثم أفيضوا من حيث أفاض الناس و استغفروا اللّٰه إنَّ‌اللّٰه غفور رحيم.» 2دوم آنكه در همين كار دستجمعى و علنى، برترين منزل و مقصود را «ذكر» خدا، يعنى كارى قلبى و نفسانى، معرفى مى‌كند:
«و يذكروا اسم اللّٰه في أيّام معلومات على ما رزقهم من بهيمة الأنعام.» 3سوم آنكه در صفحۀ روشن و همه‌كس شناس آن، تصويرى از نماى كلّى زندگىِ انسانِ موحد را عرضه مى‌كند و در عملى رمزى، به مسلمان درس زندگى هدف‌دار و جهت‌دار مى‌دهد.
از ورود در ميقات و حضور در ساحت اِحرام و تلبيه و تروك تا طواف، گرد مركز كعبه و سعى ميان صفا و مروه و وقوف در محشر عرفات و مشعر و ذكر و تضرع و تعارفى كه در آن است، و تا رسيدن به منا و قربانى‌اش و رمى جمره‌اش و حلقش و سپس دوباره برگشتن به طواف و سعى. . . همه و همه درس‌هاى رسا و روشن، حركت جهت‌دار و دستجمعى و معرفت‌آميز مسلمان، در عرصۀ توحيد و در مسعاى حيات و بر گرد محور «اللّٰه» است.
زندگى در آيينۀ حج، يك سير دائمى بلكه يك صيرورت دائمى به سوى خدا است، و حج، آن درس هميشه زندۀ عملى و سازنده است كه اگر به هوش باشيم راه و رسم زندگى ما را در صحنه‌اى عملى و روشن ترسيم مى‌كند.
ميعادى همگانى، هر سال تشكيل مى‌شود تا مسلمان، در آن محيط وحدت و تفاهم، و در پرتو ذكر الهى، راه و جهت زندگى را بياموزد، آنگاه به سرزمين خود و به ميان كسان خود برگردد، و در سالهاى بعد گروههاى ديگر و گروههاى ديگر بيايند و بروند، بياموزند و بيندوزند، بگويند و عمل كنند، بشنوند و تدبر كنند، و در نهايت، همۀ امّت به آنچه خدا خواسته و دين آموخته برسند.
نظر افكندن به عرصۀ عظيم زندگىِ امت اسلامى، فراتر از ابعاد ملت‌ها و نژادها و قوم و قبيله‌ها، و نظر افكندن به اعماق وجود خود و فراگرفتن راه و جهت و شيوۀ زندگى، چنانكه شايستۀ اوست، و همه در پرتوى از ذكر خدا. . . اين است كه آن سرچشمه معرفتى كه هر ساله در حج، فيّاض و بى‌زوال، بر انبوه خلايق گرد آمده در حرم امن خدا سيلان مى‌يابد و كسانى را كه ظرف ذهن و دل خود را بگشايند، از اين زلال معرفت سيراب مى‌سازد.