13حق مُنقاد، مسلم، مسلمان و مطيعيم.
نكتۀ ديگر از همين قبيل، سدير سيرفى مىگويد: در سرزمين عرفات محضر امام ششم بودم، ديدم جمعيت زيادى مشغول انجام وظيفۀ حج، دعا و مانند آنند. در قلبم خطور كرد: آيا اينها به جهنم مىروند؟ و اين همه جمعيّت بر ضلالت و گمراهيند؟ - چون كسى كه معتقد به ولايت و امامت على و اولاد على - عليهمالسلام - نباشد و كسى كه دستور روشن پيغمبر - صلىاللّٰه عليه و آله - را عالماً و عامداً زير پا بگذارد، حقيقتش حقيقت انسان نيست. - آنگاه امام صادق - سلاماللّٰه عليه - به من فرمود: «سدير تَاَمَّل» تأمّل كن. دقت كردم، ديدم در اثر تصرفى كه امام ششم در من كرد، باطن بسيارى از افراد را مىبينم كه به صورت انسان نيستند. و وضع من دوباره به حالت اول برگشت.
پس حج سرّى دارد كه سيره، حقيقت و سريرۀ انسان را مىسازد. اگر كسى با واقعيت حج همراه بود، انسان راستين است.
و اگر براى تجارت وسياحت، حج كرده و از ولايت سهمى نداشت، به عترت طاهره ايمان نياورد و. . . از سرّ حج محروم است.
نقش كليدى ولايت
مسأله ولايت، نقش كليدى دارد. لذا در روايات ما آمده است كه: والى، دليل و راهنماى خطوط كلى دين است، اگر نماز، روزه، زكات، حج و عبادتهايى مانند اينها، پايهها و مبانى دين هستند، والى دليل و مجرى و مبيّن و مفسّر و نيز حافظ حدود اينهاست. متخلّفين را مجازات و امتثال كنندگان تأييد و تشويق مىكند. در